الگوی مطلوب حقوق شهری ایران

چکیده مقاله

شهر، پدیده ای شگفت انگیز، تجلی گاه علوم و معیار شناسایی کشورهای متمدن است. شهر، آئینه کارآمدی یک نظام حقوقی است. متاسفانه شهر ایرانی از آسیب های فراوانی رنج می برد. سوء مدیریت، حوادث و مخاطرات طبیعی، قانون گریزی، نابودی محیط زیست و... شهرها را به شدت آسیب پذیر و حقوق شهروندان را تضییع نموده است. در این میان، عنایت به حقوق شهری به عنوان یکی از مهم ترین دانش های مورد نیاز که مقررات حاکم بر شهر و ارتباط بین شهروندان، حکمرانان شهری و دولت را مورد بررسی قرار می دهد، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. این شاخه مهم حقوقی برای بررسی، تحلیل و چاره جویی شهرهای نابسامان کشور، بایستی جایگاه شایسته خود را بازیابد. مقاله حاضر در جستجوی الگوی مطلوب حقوق شهری ایران است. با ارائه الگوی مناسب می توان آسیب ها را شناخت و نواقص را برطرف نمود. اهمیت این امر بر آگاهان پوشیده نیست. این نوشتار که با شیوه کتابخانه ای و با بررسی منابع متعدد حقوقی و غیر حقوقی به شیوه توصیفی تحلیلی فراهم آمده است، ابعاد، شاخص ها و مدل مفهومی مطلوب حقوق شهری را پیشنهاد داده است. حاصل کار آن است که نظام حقوق شهری ایران با الگویی که فراهم آمده است، فاصله بسیاری تا وضعیت مطلوب دارد. اصلاح تدریجی قوانین و مقررات با محوریت الگوی پیشنهادی مقاله حاضر،کمرنگ نمودن نقش دولت، اصلاح مدیریت شهری، گسترش مشارکت مردم، رعایت منافع عمومی، تحقق عدالت، حفظ محیط زیست و صیانت از حقوق شهروندی، گامهای مهمی در تحول حقوق شهری ایران محسوب می گردند