نوستالژی و تاثیر آن بر سطح زبانی سروده های نازک الملائکة و فروغ فرخزاد

نویسندگانروح اله صیادی نژاد,مهوش حسن پور
همایشانجمن ترویج زبان و ادبلیات فارسی
تاریخ برگزاری همایش۲۰۱۵-۸-۲۶
محل برگزاری همایشاردبیل
نوع ارائهسخنرانی
سطح همایشبین المللی

چکیده مقاله

زبان که وجه امتیاز انسان بر حیوان است گاهی بیانگر فعل و انفعالات روان آدمی است و وسیله¬ای می¬شود برای انتقال احساسات و عواطف گوناگون. یکی از این احساسات، احساس حزن و اندوه است، این عاطفه که صادق¬ترین نوع عواطف به شمار می¬رود زمانی افزایش می¬یابد که فرد به گذشته خود باز¬گردد و خاطرات نیک خود را به یاد ¬آورد در این هنگام زبان شخص تحت تأثیر قرار می¬گیرد تا جایی که ممکن است که با زبان نُرم و متعارف تفاوت¬هایی داشته باشد. نوستالژی و زبان نوستالژیک از مباحثی است که امروزه با ورودش به حوزه¬ی ادبیات باعث بروز ویژگی¬هایی در آثار هنرمندان شده است. نگارنده در این جستار بر آن است تا با بررسی نمونه¬هایی از دفترهای شعری دو شاعر تازی و پارسی، نازک¬الملائکه و فروغ فرّخزاد، بیان کند که اندوه و حسرت گذشته در چهار سطح آوایی، موسیقایی، دستوری و معنایی، شعر معاصر عربی و فارسی را تحت تأثیر خود قرار داده است به گونه¬ای که می¬توان گفت زبان در نوستالژیک کردن فضای اشعار این شاعران کارکردی مهم و مؤثر دارد. مهم¬ترین دستاورد پژوهش این است که روان شاعران در زبان ادبی آن¬ها نمایان است و خود را به صورت لغزش¬های زبانی نشان می¬دهد؛ کاربرد استفهام، استعاره، تشبیه، و برخی از ساختارهای دستوری منفعل یا شدّت بخش برخی از شگردهای مشترک این دو شاعر برای تعمیق فضای نوستالژیک اشعار خویش است.