اقناع، اصول و روشهای آن در خطبه های نهج البلاغه

چکیده مقاله

قناع مصدر آن قناعت است و قناعت یعنی بسندگی، سیری، اشباع، بی نیازی و به ثمر نشستن و کامل شدن . امام علی (ع) در خطبه های نهج البلاغه توانسته است از روشهای مختف برای اقناع مخاطب استفاده کند؛ ازجمله:1- آگاهی دادن به مخاطب2- تشویق مخاطب 3- تواضع و فروتنی 4- بیان ادله 5- صداقت در گفتار 6- اقامه ادله متقن 7- اقناع از طریق معرفی الگو 8- اقناع از طریق خبردادن از آینده 9- از طریق بیان مسائل علمی 10- اقناع از طریق عبرت پذیری 11- اقناع از طریق نصیحت و خیر خواهی. او در تمام این خطبه ها ضمن آشنا کردن مخاطب، بر بعد عاطفی و علمی گفته های خویش تاکید دارد و توانسته است بدون اجبار بلکه بصورت اختیار ، بر مخاطبان خویش تاثیر گذار باشد. می دانیم برای اقناع افراد یک جامعه نمی توانیم از زور یا جبر استفاده نمایم؛ چراکه تاثیر آن منفی است.در بسیاری از خطبه ها ، صنایع لفظی و معنوی را چاشنی کار ساخته تا توجه مخاطب را بیشتر جلب و مخاطب را با خود همراه سازد .