بررسی تطبیقی نماد و اسطوره در شعر ادونیس و بدر شاکر السیاب

چکیده مقاله

برخی از شعرای معاصر عرب برای بیان خواسته های خویش صراحتاً اقدام به بیان آن خواسته نکرده اند بلکه صورت نمادین به اسطوره یا نظیر آن پناه آورده اند. از بین شعرای معاصر عرب که بیش از همه در قصاید خود به این شیوه عمل کرده اند اول بدر شاکر سیاب، شاعر معاصر عراقی و دوم ادونیس ( علی احمد سعید) از سوریه است. پژوهش حاضر، این دو شاعر را بصورت تطبیقی از جهت کاربست نماد و اسطوره مورد ارزیابی قررا داده است. این دو شاعر برای بیان تجربه شخصی خود، توصیف اوضاع نابسامان کشورهای عربی و درامان ماندن از ظلم و جور حکام ظالم وقت، به کاربست نماد و اسطوره در اشعار خود روی آوردند. آن دو، هر چند که در بسیاری از اندیشه ها و نوع استفاده از نماد و اسطوره در شعر خود اشتراکاتی داشتند اما از جهاتی در کاربرد نماد و اسطوره با هم تفاوت داشتند. مرگ و نیستی برای زنده شدن دوباره از جمله نقاط مشترک این دو شاعر است که برای بیان آن به اسطوره تموز یا اشتار ( ققنوس) و شخصیت مسیح و دیگر اساطیر پناه آورده اند. نگاه سیاب به زندگی و اطرافیانش بخصوص در روزهای پایانی عمرش همراه با یأس و ناامیدی می باشد در حالیکه ادونیس مردن را برای زندگی دوباره و تجدید حیات لازم می داند.