چکیده مقاله

  رابطة آوا و معنا در نظام قرآن؛ رابطه‌ای شگفت و بررسی بلاغت قرآن از این منظر، نشانگر سبک ویژة این متن است؛ سبکی که با کاربرد عناصر آواساز و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های معنادار موجود در آواها شکل می‌گیرد و موسیقی و آوای برخاسته از چیدمان هجایی آیات، زمینة تشویق و تهدید مخاطب را فراهم می‌آورد. در حقیقت، قرآن کریم از تمام ظرفیت‌های مؤثر زبان در انتقال پیام الهی به مخاطب، بهره جسته و واژگان و حروف آن به گونه‌ای انتخاب شده است که زمینة فهم و أثرگذاری آیات را فراهم آورد. در این جستار نگارندگان برآنند تا آیات نفخ صور را از منظر معناشناسی آوایی، واکاوی و تحلیل نمایند. پژوهش نشان از آن دارد که کوچک‌ترین واحد آوایی در این آیات، عهده‌دار پیام‌های معنایی است و چیدمان هجایی حروف و طنین الفاظ با معنای آیات ارتباط تنگاتنگی دارند؛ به گونه‌ای که اگر واج یا واکه‌ایی از واژگان تغییر نماید معنا و مفهومی دیگر برداشت می‌شود. دامنة حضور حروف مجهور و مهموس در این آیات با توجه به سیاق کلام تغییر می‌کند. حضور گستردة مقطع آوایی کوتاه در آیات نفخ صور دوم، بر اضطراب و پریشان‌حالی انسان‌ها به هنگام زنده‌شدن و لحظة رستاخیز آن‌ها اشاره دارد