پیوستار نمادپردازی آوایی در شعر نزار قبانی ( با رویکردی به نظریه هینتون)

چکیده مقاله

تصویرگونگی که پیوند انگیخته دال و مدلول را نشان می‌دهد، به عنوان یک عامل برون‌زبانی ساختار زبان را متاثر از ادراک حسی انسان از جهان خارج می‌داند. این اصل نشانه‌شناختی از مهم‌ترین ارکان زیبایی-شناسی و عمده‌ترین ابزارهای انتقال معنا در شعر نزار قبانی به شمار می‌رود. در این راستا هدف از انجام پژوهش حاضر آن است که در چارچوب نظریه نمادپردازی آوایی هینتون و همکارانش سطوح گوناگون تصویرگونگی آوایی در اشعار قبانی بر روی پیوستاری از بالاترین تا پایین‌ترین درجه شفافیت ترسیم گردد.تحلیل اشعار قبانی بر مبنای پیوستار پیشنهادی هینتون و همکاران او از آن جهت دارای اهمیت است که با تکیه بر این روش به شیوه‌ای نظام‌مند و بر پایه اصول علمی نوین می‌توان ضمن بررسی دلالت آوایی نشانه‌ها و تعیین درجات انگیختگی آنها، چگونگی ارتباط صورت‌های زبانی را با مصداقشان در جهان واقعی تبیین نمود؛ بر این اساس در پژوهش حاضر سعی بر آن است که گونه‌های مختلف انگیختگی از بیشترین تا کمترین سطح شفافیت در اشعار قبانی با توجه به الگوی نمادپردازی آوایی هینتون بررسی گردد.نتایج پژوهش نشان می‌دهد گونه‌های مختلف نماد پردازی آوایی در سروده‌های این شاعر عبارتند از: عینی، تقلیدی، ترکیبی و قراردادی. در قصاید او نشانه‌های عینی شامل اصوات عاطفی و عبارت‌های ندا، تعجب و ... دارای بیشترین میزان تصویرگونگی هستند. پس از آن به ترتیب نمادهای تقلیدی در قالب الفاظ نام‌آوا، نشانه‌های ترکیبی که به صورت تکرار واکه یا همخوانی خاص مشاهده می‌شوند و نمادهای قراردادی که با توالی واج‌های معین شکل می‌گیرند، در جایگاه‌های دوم، سوم و چهارم پیوستار قرار می‌گیرند.