بررسی جایگاه اجتماعی و فرهنگی زنِ دیروزِ عرب در ساختارها و و لایه¬های صوری زبان

چکیده مقاله

زبان به عنوان یک حقیقت و رفتار اجتماعی همواره با ارزش های اجتماعی، فرهنگی و سنتی عجین است. زبان و فرهنگ چنان درهم تنیده اند که مطالعه زبان جدا از اجتماع و در انزوا کاری است بس عبث و بیهوده. این پژوهش که در زمره¬ی پژوهش¬های جامعه شناختی زبان است، در صدد است بر اساس مطالعات کیفی و به روش تحلیلی جایگاه اجتماعی و فرهنگی زنِ دیروز ِعرب را بر اساس ساختارها و لایه¬های صوری زبان مشخص نماید. دستاورد پژوهش بیانگر آن است که جامعه¬ی مرد سالار عرب برای این که زن را هر چه بیشتر در زیر سلطه خود درآورد، زبان را از او سلب نمود. با کالبد شکافی واژگان و بررسی نوع استعارات و کنایاتی که در ارتباط با زن به کار گرفته می شود، درخواهیم یافت که فرهنگ از زن یک موجود اندامی، بی زبان و وابسته ساخته است. فرهنگ و جامعه¬ی عرب نیز برای اینکه عمل مرد را مشروعیت ببخشد، اقدام به ساخت ضرب المثل-هایی کرد که دلالت بر برتری مرد داشت. زن نیز جهت مشروعیت، مقبولیت و هویت بخشیدن به خویش، در ابتدا برای بیان اندیشه هایش از زبان مرد کمک گرفت و از الگوهای رسمی زبان استفاده کرد. در حقیقت فرهنگِ مرد سالار عرب با محروم نمودن زن از زبان و قلم توانست قرنهای طولانی اقدام به زنده به گور کردنِ فرهنگی و اجتماعیِ وی نماید.