واکاوی زبان سیاسی پیامبراعظم (ص)

چکیده مقاله

در هر عصری، گفتمان سیاسی به واژگان و شگردهای جدیدی در رویارویی با گروه‎های گوناگون سیاسی نیازمند است. تحلیل گفتمان مشخص می‎کند که هر متنی با چه منبع قدرتی در ارتباط بوده و ارتباط میان فرستنده و گیرندۀ متن را معیّن می‎کند. نگارندگان در جستار پیشِ‎رو با درپیش‎گرفتن روش کاربردشناسی زبان و با رویکرد تحلیل گفتمان به بررسی زبان سیاسی پیامبر اعظم (ص) در گفتمان‎های سیاسی و اجتماعی پرداخته و درصدد پاسخ‎گویی به این سؤال اساسی‎اند که حضرت در گفتمان‎های خود چه راهبرد‎های زبانی اختیار می‎کرد تا بتواند به اهداف سیاسی و اجتماعی خویش نائل آید. دستاورد پژوهش بیانگر آن است که پیامبر باتوجه‎به بافت موقعیتی مخاطب از واژگان نام‎آشنای روزگار خویش بهره می ‎برد تا از این طریق بتواند فضای گفتمان را به‎نحو بهتری راهبری کند. پیامبر برای آنکه کلامش بیشترین تأثیر را در جان دریافت‎کننده‎ بگذارد، از گویش مخاطبان استفاده می ‎کرد تا فاصلۀ عاطفی خود را با آنان کم کند. بسامد بالای افعال مضارع در گفتمان‎های سیاسی بین‎المللی بیانگر چشمداشت پیامبر به واقعیت‎های موجود و آیندۀ خود با مخاطبان دارد و از این طریق توانسته است پویایی خاصی به گفتمان خویش ببخشد.