بررسی ارتباط زبانی در الأربعین علوی بروجردی بر اساس نظریۀ یاکوبسن

نویسندگانمحمد منتظمی، روح الله صیادی نژاد، مریم جلایی پیکانی
نشریهکاشان شناخت
نوع مقالهFull Paper
تاریخ انتشار۱۴۰۱
رتبه نشریهISI
نوع نشریهچاپی
کشور محل چاپایران

چکیده مقاله

زبان‌شناسی پراگ تحت‌تأثیر اندیشه‌های یاکوبسن، نظریۀ ارتباط میان زبان عادی و زبان ادبی را ارائه کرد و نقش شعری زبان را از نقش ارتباطی آن متمایز ساخت. پیروان این مکتب بر این باور بودند که زبان عادی، تنها متوجه مدلول است، اما نقش شعری زبان به‌سوی نشانه‌ و دال و اهمیت خاص آن گرایش دارد. نگارندگان در این تحقیق بر آن‌اند که با در پیش گرفتن روش توصیفی‌تحلیلی و با توجه به رهیافت یاکوبسن، به بررسی ارتباط زبانی شعر محمد بن ابراهیم الموسوی معروف به علوی بروجردی (1272ـ1362ق) از فقیهان و شاعران قرن چهاردهم بپردازند. دستاورد تحقیق بیانگر آن است که این شاعر دل‌سوخته، اندیشه و احساسات خاص خود را صادقانه بیان می‌کند. ضمیر مستتر در افعال امری این سروده متوجه مخاطب خاصی نیست، بلکه این ضمیر به‌منظور ترغیب و طلب همنوایی متوجه هر شخصی است که این سروده را بخواند. شاعر برای انتقال پیام خویش از عناصری کمک می‌گیرد که می‌توان آن را با حواس ظاهری و باطنی دریافت. وی با این شیوه توانسته است میان جهان بیرون و جهان درون مخاطب (گیرنده) پیوند ناگسستنی برقرار نماید. ازآنجاکه در نقش ادبی تأکید برخود پیام است، علوی بروجردی از این طریق توانسته است زبان پیام را از طریق زبان معیار برجسته نماید. وی با کاربست توازی نحوی ـ که از جمله تکرارهای پنهان است و در مرکز خلاقیت هنری شاعر قرار دارد ـ انسجام سرودۀ خویش را دوچندان نموده و سطح موسیقایی آن را به اوج رسانده است. هدف او از به‌کارگیری آرایه‌های ادبی نظیر تضاد و هم‌پاغازی اقناع مخاطب و لذت‌بخشی به مخاطب است.

لینک ثابت مقاله

متن کامل مقاله