بازپژوهی رجال‌کشی در لسان‌المیزان عسقلانی

Abstract

رجال‌کشی با گزینش شیخ طوسی با نام «اختیار معرفة‌الرجال» در اختیار ما قرار گرفته است. قرائن حاکی است که گزینش طوسی به مفقود شدن پاره‌‌ای از محتوای رجال‌کشی انجامیده است.گزارش‌هایی از نسخه گزینش شده، در برخی منابع پسین امامیه موجود است. از انبوه منابع اهل‌سنت تنها لسان‌المیزان عسقلانی از رجال‌کشی مطالبی را نقل کرده، در حالیکه اکثر گزارش‌های عسقلانی، در اختیار معرفة‌الرجال موجود نمی‌باشد. پژوهش حاضر در پی پاسخ به دو سؤال سامان‌یافته، نخست بررسی وجود/ عدم نسخه‌ای از اصل رجال‌کشی نزد عسقلانی و دوم بررسی منابع احتمالی عسقلانی از منبعی غیر از رجال‌کشی در نقل از او. این جستار با روش تحلیلی و رویکرد کتابخانه‌ای با جمع‌بندی شواهدی به این گزاره متمایل شده که اصل رجال‌کشی نزد عسقلانی بوده و او در لسان‌المیزان از آن استفاده کرده، ولی شواهد دستیافته این مطلب را به طور کامل اثبات نمی‌کند.