دفاع از اصالت و اعتبار روایت تاریخی حدیثِ "قضیب ممشوق"

Abstract

از جمله گزارشهای تاریخی در سیره اخلاقی پیامبر روایتی تاریخی است که به حدیث قضیب ممشوق شهرت یافته. این روایت نقلی است در قصاص خواهی پیامبر در آخرین روزهای عمرشان و تقاضای قصاص یکی از صحابه به سبب وارد کردن ضربه‌ای غیر عامدانه .پس از نقل مکرر آن در طی قرون گذشته ؛این سخن در دوره اخیر مورد بررسی و نقد جدی تری قرار گرفته. مقاله پیش رو با نگاهی انتقادی به نقدهای سندی و متنی روایت یاد شده؛ هم سند روایت را قابل قبول/صحیح دانسته و هم تنافی آن را با قواعد فقهی مسلم فریقین و نیز مبانی کلامی مردود دانسته و از اعتبار این سخن که بیش از فقه بر اخلاق والای پیامبر/خلق عظیم مبتنی است دفاع می‌کندبه دیگر سخن این حدیث در باب اخلاق قابل استناد و ارزیابی است نه فقه و بین این دو فاصله و تمایز است. سیره پیامبر؛رفتاری اخلاقی است که جنبه فقهی لزوما در آن مورد توجه نیست. با این حال این نوشتار مدعی است که این روایت از جمله روایات منتقله مثبت/صواب است و منتقله بودن سبب ضعف آن نمی‌شود که هیچ؛به سبب تلقی به قبول آن در فریقین باعث تقویت آن می‌شود.