مواجهه علامه طباطبایی با آرای تفسیری و منقولات عایشه در المیزان

Abstract

تفسیر نقلی قرآن با تکیه بر دو روش تفسیر قرآن با قرآن و تفسیر قرآن با سنّت در بین مفسران اسلامی شکل گرفته است. تفسیر المیزان، از تفاسیر معاصر، با تکیه بر همین دو و با رویکرد و مبانی متفاوتی به تفسیر قرآن پرداخته است. هرچند علامه در تفسیر قرآن با قرآن به عنوان اصلی اَوّلی و اُولی نگریسته، اما این سبب نشده است از توجه به روایات دوری کند. علامه علاوه بر روایات امامیه، از روایات و آرای اهل سنت به‌خصوص صحابه و تابعین نیز بهره گرفته است. در این نوشتار به بررسی رویکرد علامه به روایات و آرای تفسیری عایشه در المیزان می‌پردازیم و بعد از گونه‌شناسی رویکرد مؤلف، به اولویت رویکرد انتقادی علامه در مواجهه با اخبار عایشه رهنمون خواهیم شد. المیزان در نقد روایات و آرای تفسیری عایشه به مبانی نقد الحدیثی همچون محوریت قرآن و کلام معصومان و سیاق آیات توجهی ویژه داشته است.