اثرات تغییر مدیریت و کاربری اراضی برخصوصیات سیلاب و رسوب¬دهی زیرحوضه¬ها (مطالعه موردی: حوضه آبخیز آغچه فریدن اصفهان)

چکیده مقاله

به دلیل رشد روز افزون جمعیت کشاورز و دامدار و کمبود زمین¬های زراعی فرآیند تغییر و تبدیل اراضی مرتعی به اراضی کشاورزی آبی و دیم در دهه¬های اخیر آغاز شده و ادامه دارد. این مقاله به بررسی تغییرات میزان تولید رسوب و توان تولید سیلاب در زیر حوضه¬ها در اثر تغییر کاربری اراضی می¬پردازد. بدین منظور مراتع شهرستان فریدن با توجه به موقعیت جغرافیایی و خصوصیات هواو اقلیم شناسی و سایر شاخص¬های اکولوژیک, پوشش گیاهی و ادافیک خود در نظر گرفته شدند نقشه کاربری اراضی فعلی و قبلی در مقیاس 1:25000 برای اولین بار در این تحقیق تهیه گردید. بدین منظور از عکس¬های هوایی 1:55000,1:20000و1:40000استفاده شد وسه نقشه کاربری اراضی که شامل نقشه کاربری اراضی فعلی, فعلی و نقشه کاربری اراضی حداقل مربوط به 10سال گذشته و 25 سال گذشته تهیه گردید . تبدیل به اراضی دیم, 7/10 درصد به اراضی کشاورزی آبی و باغات 38 درصد بوده است. میزان نفوذپذیری در اراضی قرق بیش از سایر اراضی و در کشاورزی آبی کمتر از سایر اراضی است. در زیر حوضه¬هایی که میزان تغییر کاربری اراضی بیشتر بوده است, افزایش میزان سیلاب، رسوب¬دهی و فرسایش به خوبی مشاهده می¬گردد. تغییرکاربری اراضی مرتعی باعث تغییر و تحولات عمده در خصوصیات فیزیکی و هیدرولوژیک خاک و تغییر در میزان و نوع پوشش¬گیاهی و توانایی خاک و پوشش¬گیاهی در حفاظت از خاک و جلوگیری از تولید رسوب گردیده است و بالطبع سایر خصوصیات اکوسیستم را نیز تحت تاثیر خود قرارداده است.