بررسی پتانسیل آلودگی آبهای زیرزمینی با استفاده از روشهای دراستیک و گادزدر محیط GIS( مطالعه موردی: دشت رفسنجان)

چکیده مقاله

آبهای زیرزمینی از مهم¬ترین منابع آبهای متعارف در جهان است. در شرایط کنونی، بخش قابل‌ملاحظه‌ای از مصارف آب کشور به‌خصوص در بخش شرب توسط منابع آب زیرزمینی تأمین می¬گردد. ورود آلاینده¬های سطحی به منابع آب زیرزمینی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه-خشک که با محدودیت کمی و کیفی منابع آب مواجه هستند، از مشکلات جدی است. با توجه به خصوصیات هیدرولوژی و هیدروژئولوژیکی دشت رفسنجان و شرایط بحرانی وضعیت منابع آبی که در این دشت به وجود آمده است.در این پژوهش به‌منظور بررسی پتانسیل آسیب-پذیری آبخوان دشت رفسنجان نسبت به آلودگی از مدل-های دراستیک و گادز استفاده شد. نقشه پتانسیل آسیب-پذیری مدل دراستیک از تلفیق هفت لایه عمق آب زیرزمینی، تغذیه خالص، محیط آبخوان، خاک، توپوگرافی، محیط غیراشباع و هدایت هیدرولیکی در محیط GIS برای منطقه مورد مطالعه تولید شد. نقشه آسیب¬پذیری مدل گادز نیز از تلفیق چهار لایه نوع آبخوان، محیط غیراشباع، عمق سطح ایستابی و محیط خاک به‌دست آمد. برای صحت¬سنجی مدل¬ها از میزان تغییرات هدایت الکتریکی در سطح دشت استفاده گردید. نتایج نشان داد که شاخص دراستیک برای کل منطقه بین 33/61 تا 75/183 است و دشت رفسنجان را به پنج کلاس آسیب-پذیری خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد تقسیم-بندی می¬شود. مدل گادز نیز منطقه موردمطالعه را به سه کلاس آسیب¬پذیری کم، متوسط و زیاد طبقه¬بندی کرد.