تعیین نقش تجارب تحصیلی، جنسیت و وضعیت سکونت بر سلامت روان دانشجویان علوم انسانی

چکیده مقاله

دانشجویان در دوره تحصیلی خویش تجارب تحصیلی متفاوتی دارند. این تجارب نشأت‌گرفته از عوامل متعدد فردی، محیطی و آموزشی است. هدف اصلی این پژوهش، تعیین نقش تجارب تحصیلی بر سلامت روان دانشجویان بود. جامعه‌ آماری پژوهش حاضر دانشجویان سال آخر علوم انسانی دانشگاه اصفهان بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای160 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. به منظور ارزیابی متغیرهای پژوهش از دو پرسشنامه SCL-90-R برای بررسی سلامت روان و از پرسشنامه رشد فردی و تحصیلی (PEDI) برای بررسی تجارب تحصیلی دانشجویان استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون t، تحلیل واریانس چندمتغیری، همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که دانشجویان در تمامی مقیاس‌ها از سلامت روانی قابل قبولی برخوردار بودند. اثر اصلی متغیر جنسیت بر سلامت روانی دانشجویان معنی‌دار بود و دانشجویان پسر از سلامت روانی بیشتری نسبت به دانشجویان دختر برخوردار بودند (05/0p<). این در حالی بود که اثر متغیر نوع سکونت (بومی یا غیربومی) بر سلامت روان معنی‌دار نبود. همچنین، یافته‌ها نشان داد که بین تمامی مؤلفه‌های تجارب تحصیلی و ابعاد مختلف سلامت روانی دانشجویان، به جز مؤلفه مهارت‌های خودسازمان‌دهی و علایم جسمانی (09/0-) رابطه منفی معنی‌دار وجود دارد (05/0p<) و با استفاده از وضعیت تجارب تحصیلی دانشجویان می‌توان سلامت روان ایشان را پیش‌بینی نمود ( ،05/0 p<). ضرایب رگرسیون برای پیش‌بینی سلامت روان بر اساس متغیر تجارب تحصیلی در سه مؤلفه مهارت‌های شناختی، اجتماعی و خودسازمان‌دهی معنی‌دار بود (05/0p<)؛ ولی در مؤلفه مهارت‌های محاسباتی معنی‌دار نبود. بر این اساس، تجارب تحصیلی مناسب دانشجویان می‌تواند عاملی تعیین‌کننده بر روی سلامت روان ایشان باشد و از طریق فراهم‌سازی امکانات و شرایط آموزشی اثربخش می‌توان سلامت روان دانشجویان را تاحدود زیادی تضمین نمود.