نقش miRNA در رگ زایی و بیماری رتینوپاتی دیابتی

Abstract

فرآیند رگ¬زایی، تشکیل رگ¬¬های خونی جدید از رگ¬¬های قبلی است. در شرایط طبیعی، در عملکرد و سطوح بیان عوامل فعال¬کننده رگ¬¬زایی و عوامل ضد¬رگ¬¬زایی، تعادل وجود دارد و هومئوستازی عروقی را تنظیم می¬¬کند که فرآیندی بسیار هماهنگ است. رگ¬زایی نامتعادل منجر به رشد غیرطبیعی عروق خونی جدید شده و مسئول اختلالات مختلفی از جمله رتینوپاتی دیابتی Diabetic retinopathy)) یا DR است. رتینوپاتی دیابتی یک بیماری پیش‌رونده چشمی با تغییرات عروق ریز شبکیه است که می¬تواند منجر به کوری در افراد مبتلا به دیابت شود. دیابت، گردش خون عروق شبکیه را تحت تأثیر قرار داده و منجر به طیف وسیعی از تغییرات ساختاری می¬شود. این تغییرات باعث افزایش نفوذپذیری و تغییر تکثیر سلول‌های اندوتلیال ، اِدم و نئوواسکولاریزاسیون (Neovascularization) یا NV غیرطبیعی شبکیه می¬شود. پاتوژنز DR بسیار پیچیده است و مکانیسم¬های متعددی را در¬ بر ¬می¬گیرد. miRNAهایی که در تنظیم رگ¬زایی دخالت دارند، angiomiRNAنامیده می¬شوند که به دو روش عمل می¬کنند: (1) هدف قرار دادن تنظیم¬کننده¬های منفی رگ¬زایی و ارتقا واسکولاریزاسیون، (2) هدف قرار دادن تنظیم¬کننده¬های مثبت رگ¬زایی و مهار رگ¬زایی. برخی از miRNA¬ها به عنوان تنظیم¬کننده بالقوه رگ¬زایی چشم، اثرات خاصی را در کاهش HIF/VEGF نشان می¬دهند و دارای یک نقش احتمالی، به عنوان ابزا¬رهای تشخیصی و درمانی بیماری¬های نئوواسکولار چشم هستند. در این مقاله مروری، ضمن معرفی miRNA ها دخیل در فرآیند رگ¬زایی در DR، نقش تنظیمی و درمانی آنها نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.