کیفیت نظام دانشگاهی کشور؛ واقعیات و چالشها(واکاوی تجارب و دیدگاههای دانشجویان)

Abstract

یکی از مهم¬ترین مسائل و چالش¬های نظام آموزشی کشور در سطوح تحصیلی مختلف از جمله دانشگاه¬ها و مراکز آموزش عالی چالش «کیفیت» است که کمبود و یا فقدان آن کارکرد این نهادهای آموزشی و پژوهشی را مختل کرده است. به نظر می¬رسد تأکید بیش از اندازه بر سیاست¬های کمیّت¬گرایانه و گسترش بی¬رویه مراکز آموزش عالی و تأسیس آنها در مناطق مختلف کشور بدون توجه به فرآیندهای علمی و کارشناسانه از جمله نیازسنجی و امکان¬سنجی عامل اصلی مغفول ماندن و در حاشیه گرفتن مقوله مهّمی همچون کیفیت در نهاد آموزش عالی ایران است. بر این اساس، هدف از این پژوهش کیفی واکاوی و بازنمایی تجارب زیسته و اندیشیده دانشجویان در زمینه چالش¬ها و واقعیات مربوط به کیفیت در نظام دانشگاهی کشور است. در این راستا، با استفاده از روش نمونه¬گیری هدفمند و بکارگیری ابزار مصاحبه عمیق نیمه¬ساختاریافته، دیدگاه¬ها و تجارب زیسته تعداد بیست نفر از دانشجویان دختر و پسر مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه¬های دولتی، فرهنگیان، علوم پزشکی و آزاد اسلامی منطقه اصفهان به عنوان مشارکت¬کنندگان تحقیق با رعایت اصل اشباع نظری مورد وارسی قرار گرفت و اطلاعات حاصله با توجه به هدف اصلی پژوهش گردآوری، سازماندهی و تجزیه و تحلیل شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات تحقیق از روش هفت مرحله‌ای کلایزی استفاده شد و مضامین برآمده از مصاحبه¬ها در قالب مقوله¬های مرتبط طبقه¬بندی گردید. به نظر می¬رسد توجه به یافته¬های پژوهش بخشی از واقعیات مرتبط با معضل کیفیت در آموزش عالی کشور را آشکار کرده و می¬توان متناسب با آن اقدامات اصلاحی لازم را تدبیر و اجرا کرد.