وضعیت هویت دینی دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر اصفهان

Abstract

با توجه به نقش و جایگاه هویت دینی در رشد موزون و متوازن شخصیت شهروندان به ویژه نسل جوان کشور و لزوم شناسایی مشکلات و ناکارآمدی¬های موجود در این زمینه، این پژوهش کیفی کوشیده است تا بر مبنای تجارب زیسته و اندیشیده دبیران (دوره متوسطه دوم) میزان تقّید و پایبندی فراگیران دختر دوره مذکور به هویت دینی و نیز مشکلات و چالش¬های اصلی آن را وارسی و شناسایی کند. جامعه آماری پژوهش، شامل دبیران متوسطه دوره دوم شهر اصفهان در سال تحصیلی 1403-1402 بودند که از میان آنها تجارب 24 نفر از دبیرانی که حداقل دارای 15 سال سابقه تدریس در مدارس متوسطه دوم بوده و اطلاعات و تجارب کافی در زمینه موضوع مورد بررسی را داشتند، به عنوان منابع اطلاع¬رسان تحقیق شناسایی و با توجه به اصل اشباع نظری مورد مصاحبه قرار گرفتند. ابزار جمع¬آوری اطلاعات، مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصله نیز از روش هفت مرحله‌ای کلایزی استفاده شد. در مجموع، یافته¬ها نشان داد که، از دیدگاه دبیران شرکت¬کننده میزان پایبندی فراگیران دوره متوسطه دوم به هویت دینی در حد بسیار نازل و پائینی بوده و در عین حال، رشد و شکل¬گیری این نوع از هویت با 5 چالش جّدی یعنی درگیری افراطی و بیش از اندازه با فضای مجازی و رسانه¬های اجتماعی، قصور و کم¬توجّهی¬ خانواده¬های دانش¬آموزان، تنگناها و مشکلات نظام آموزشی، اثرپذیری از برخی عوامل و واقعیت¬های اجتماعی و تأثیر منفی دوستان و گروه همسالان مواجه است. بدیهی است سیاستگذاری و برنامه¬ریزی سنجیده و اقدام دقیق در زمینه رفع یا کاهش چالش¬های مذکور می¬تواند نقش بسیار مؤثری در رشد و شکوفایی هویت دینی نسل جوان داشته باشد.