گفتمان باستا نگرایی در نقوش قالی های تصویری دورۀ قاجار

چکیده مقاله

چکیده فرش دستباف ایران در تاریخ، فرهنگ، سنت و تمدن کهن ایران ریشه دارد. درگستره زمان، با توجه به تغییرات جامعه نقوش فرش دگرگونی یافته است، برای نمونه، تحولات جدید اجتماعی در دوره قاجار موجب گردید تا نقوش تاز های در فر شها ابداع گردد که برخلاف نقوش انتزاعی پیشین دارای تصاویری شبی هسازی شده یا تخیلی از پادشاهان بودند. این مقاله با رویکردی جامع هشناسانه و با مفاهیم چهارچوب نظری لاکلاو و موفه در تحلیل گفتمان و ساختار معنایی محورهای ه منشینی و جانشینی فردیناند دو سوسور، قال یهای تصویری با موضوع پادشاهان در دوره قاجار را بررسی کرده و در پی یافتن پاسخ به این پرس شهای اصلی بوده است که این قال یها تحت تاثیر چه دا لهای گفتمانی در آن دوره بودند؟ و چرا در قال یهای این دوره تصاویر پادشاهان اسطور های و ایران باستان رواج یافتند؟ مقاله حاضر با روش توصیفی - تحلیلی به تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری شده از منابع کتابخان های پرداخته است و با مطالعه تعداد 10 نمونه از فر شهای تصویری بافته شده با موضوع پادشاهان ایران به بررسی تاثیرات نظام گفتمانی دوره قاجار توجه کرده است. یافت ههای پژوهش در این مقاله نشان دهنده آن است که در دوره قاجار به دلیل نفوذ اندیشه هوی تیابی، گفتمان ایرانیت رشد یافت. از این رو، پادشاهان اسطور های و تاریخی دوران پیش از اسلام، به عنوان پادشاهان آرمانی در قال یهای این دوره بازنمایی شدند. در این قال یها ساختار همنشینی نقوش، بر اساس دال مرکزی باستانگرایی بر مفهوم هژمونی مشروعیت معنوی شاه از جانب خداوند و قدرت سیاسی او در دنیا تاکید م یکنند. واژه های کلیدی: قال یهای تصویری، باستا نگرایی، تحلیل گفتمان، دورۀ قاجار.