تحلیل آثار رضا عباسی بر اساس روش ژیلبر دوران

چکیده مقاله

رضا عباسی هنرمند چیره دست و توانمند عصر صفوی با آثار ارزشمند خود، نقش عمده ای در رشد و تکامل نگارگری ایرانی دارد. با توجه به تحولات و فراز و نشیبهای زندگی وی و تاثیر این تحولات بر آثارش، هدف این پژوهش، بررسی صور خیالی زمان در آثار رضا عباسی در جهت تبیین مفهوم گذر زمان و مرگ در بعضی از آثار وی، با رویکردی انسان شناسانه و بر اساس روش ژیلبر دوران می باشد. سوال مورد نظر این است که کدامیک از تصاویر هنری با ویژگی نمادین خود، ترس از گذر زمان و مرگ و تلاش برای غلبه بر این ترس را در آثار رضا عباسی نشان می دهند؟ ژیلبر دوران با طبقه بندی تصاویر، فهرستی از نمادهای مهم تخیل اراﺋه می کند. این نمادها ترس از گذر زمان و مرگ و غلبه بر این ترس را نشان می دهند. در این تحقیق تحلیلی- توصیفی به روش کتابخانه ای و اسنادی- تاریخی به جمع آوری اطلاعات و بررسی دنیای تخیلی رضا عباسی در 13 اثر از وی پرداخته شده است. بررسی انجام شده نشانگر آن است که گرچه ترس از گذر زمان و مرگ در آثار هنرمند دیده می شود ، اما این ترس و اضطراب به پوچی و انحطاط در آثار رضا نمی گراید و او بطور ناخودآگاه با اعتقاد به عروج و تعالی تلاش می کند، بر ترس از گذر زمان و مرگ غلبه پیدا کند.