انتخاب روش مناسب استخراج هایتوگراف بارش در مناطق خشک با تحلیل بارشهای ساعتی و تحت تأثیر تغییرات اقلیمی

چکیده مقاله

موضوع: منحنی‌های شدت- مدت- فراوانی (IDF) و هایتوگراف بارش نقش اساسی در طراحی ابعاد و اجزای سازه‌های آبخیزداری و ابعاد شبکه‌های زهکشی دارند و همۀ سازه‌های هیدرولیکی براساس شدت بارش‌هایی با دورۀ بازگشت و زمان تداوم مشخص طراحی می‌شوند. هدف: در این تحقیق از روش‌‌های مثلثی (ین و چاو) و بلوک تناوبی برای محاسبه و ترسیم هایتوگراف بارش در ایستگاه سینوپتیک کاشان به‌عنوان یک ایستگاه شاخص مناطق خشک استفاده شد. روش تحقیق: به‌منظور بررسی تأثیر تغییرات اقلیمی بر بارش منطقۀ مورد مطالعه، از مدل گردش عمومی جو و سناریوهای مختلف اقلیمی استفاده شد. سپس منحنی‌‌های شدت مدت فراوانی برای دورۀ پایه (۱۹۹۳-۲۰۱۷) و دوره‌‌های آینده نزدیک (2011-2030) و آیندۀ دور (2031-2050) با استفاده از روابط قهرمان و آبخضر ترسیم گردید. در ادامه، منحنی‌‌های شدت- مدت- فراوانی استحصال و هایتوگراف بارش متناسب با آن براساس روش‌‌های مثلثی (ین و چاو) و بلوک تناوبی ترسیم شدند و نتایج حاصل با الگوهای بارشِ اندازه‌‌گیری‌شده در ایستگاه سینوپتیک کاشان مقایسه شد. یافته‌ها: نتایج بررسی مقادیر بارش اندازه‌‌گیری‌شده در سال‌‌های اخیر نشان داد که حداکثر مقدار بارندگی در زمان 30 دقیقه پس از شروع بارش رخ داده‌‌ است. نتایج این مطالعه نشان داد که هایتوگراف بارش رسم‌شده با استفاده از داده‌‌های بارش اندازه‌گیری و پیش‌بینی‌شده مشابه با هایتوگراف ترسیمی حاصل از روش مثلثی (ین و چاو) است. نتیجه‌گیری: براساس نتایج می‌‌توان روش مثلثی (ین و چاو) را به‌عنوان روش مناسب بررسی توزیع بارش در ایستگاه‌های هواشناسی مناطق خشک معرفی کرد