بررسی ویژگی¬های نوشتار زنانه دردو رمان بامداد خمار و چراغ¬ها را من خاموش می¬کنم

نویسندگانحسین قربانپور-رقیه اشکبوس ویشکایی
تاریخ انتشار۲۰۱۶-۹-۰۱
نوع نشریهالکترونیکی
نمایه نشریهSID

چکیده مقاله

پیش از آن که زنان پا به عرصۀ اجتماع و فعالیت¬های ادبی و اجتماعی بگذارند، در بررسی آثار ادبی جنسیت هنرمندان مطرح نبود؛عملا فقط آثاری از شاعران و نویسندگان مرد وجود داشتکه مطالعات پژوهشگران آنها را در برمی¬گرفت.انتشار آثار توسط زنان تنها در شرایطی می¬توانست اتفاق بیفتد که آنها جایگاه اجتماعی خود را در جامعه بیابند و از حاشیه به متن بیایند. این حرکت در نهایت به جنبشی تحت عنوان فمینیسم منجر شد. در این پژوهش دو رمان برجستۀمعاصر از آثار نویسندگان زن را با توجه به مؤلفه¬ها و ویژگی¬های نگارش زنانه بررسی کردیم. دو رمان (بامداد خماراز فتانه حاج¬سیدجوادی) و (چراغ¬ها را من خاموش می¬کنماز زویا پیرزاد) به روش تحلیلی– توصیفی با تکیه بر این ویژگی¬ها بررسی شده است؛ با این هدف که بدانیم آیا با توجه به زن بودن نویسندگان،آنها گرایشی فمینیستی را در نوشتن داستان مد نظر قرار داده¬اند یا خیر؟ در خلال بررسی آثار مورد مطالعه،نتایج زیر حاصل شد: رمان بامداد خمار اغلب ویژگی¬هاییرا که برای فرم داستانی زنانه (زنانه نویسی) و نیز مضامینی که برای داستان¬های زنان برشمرده¬اند، در خود جای داده است. این اثر بر وجود نگرش مردسالارانه در جامعه تاکید دارد و ضمنا زنان را ناچار به تن دادن به آن به جهت داشتن آرامشی هرچند ظاهری، می¬داند. نویسندۀرمان چراغ¬ها را من خاموش می¬کنم آگاهانه اغلب ویژگی¬های نوشتار زنانه را برای نوشتن برگزیده و به کار گرفته است. همچنین اثر نشان دهندۀ دیدگاه فمینیستی نویسنده به جامعه و زنان است و علی-رغم آن که نسبت به برخی مسائل اجتماعی و سیاسی بی اعتنایی نشان می¬دهد، معتقد به تغییر در زندگی زنان است. دیدگاه سیاسی نویسنده نسبت به فعالیت زنان آشکار است. پیش از آن که زنان پا به عرصۀ اجتماع و فعالیت¬های ادبی و اجتماعی بگذارند، در بررسی آثار ادبی جنسیت هنرمندان مطرح نبود؛عملا فقط آثاری از شاعران و نویسندگان مرد وجود داشتکه مطالعات پژوهشگران آنها را در برمی¬گرفت.انتشار آثار توسط زنان تنها در شرایطی می¬توانست اتفاق بیفتد که آنها جایگاه اجتماعی خود را در جامعه بیابند و از حاشیه به متن بیایند. این حرکت در نهایت به جنبشی تحت عنوان فمینیسم منجر شد. در این پژوهش دو رمان برجستۀمعاصر از آثار نویسندگان زن را با توجه به مؤلفه¬ها و ویژگی¬های نگارش زنانه بررسی کردیم. دو رمان (بامداد خماراز فتانه حاج¬سیدجوادی) و (چراغ¬ها را من خاموش می¬کنماز زویا پیرزاد) به روش تحلیلی– توصیفی با تکیه بر این ویژگی¬ها بررسی شده است؛ با این هدف که بدانیم آیا با توجه به زن بودن نویسندگان،آنها گرایشی فمینیستی را در نوشتن داستان مد نظر قرار داده¬اند یا خیر؟ در خلال بررسی آثار مورد مطالعه،نتایج زیر حاصل شد: رمان بامداد خمار اغلب ویژگی¬هاییرا که برای فرم داستانی زنانه (زنانه نویسی) و نیز مضامینی که برای داستان¬های زنان برشمرده¬اند، در خود جای داده است. این اثر بر وجود نگرش مردسالارانه در جامعه تاکید دارد و ضمنا زنان را ناچار به تن دادن به آن به جهت داشتن آرامشی هرچند ظاهری، می¬داند. نویسندۀرمان چراغ¬ها را من خاموش می¬کنم آگاهانه اغلب ویژگی¬های نوشتار زنانه را برای نوشتن برگزیده و به کار گرفته است. همچنین اثر نشان دهندۀ دیدگاه فمینیستی نویسنده به جامعه و زنان است و علی-رغم آن که نسبت به برخی مسائل اجتماعی و سیاسی بی اعتنایی نشان می¬دهد، معتقد به تغییر در زندگی زنان است. دیدگاه سیاسی نویسنده نسبت به فعالیت زنان آشکار است.