تحلیل و ارزیابی روند تغییرات کاربری اراضی مبارکه در راستای تحقق توسعه پایدار

Authorsعباسعلی ولی,سیدحجت موسوی,هاجر عباسی
Journalجغرافیای اجتماعی شهری
Page number۷۳
Volume number۶
Paper TypeFull Paper
Published At۱۳۹۸/۰۷/۰۱
Journal GradeScientific - research
Journal TypeElectronic
Journal CountryIran, Islamic Republic Of
Journal IndexISC ,PubMed

Abstract

تبیین موضوع: توزیع فضایی مطلوب کاربری‌ها، در برنامه‌ریزی و مدیریت استفاده از زمین، یکی از پارامترهای بنیادین تحقق توسعه پایدار است. در عصر حاضر نیز به‌واسطه افزایش جمعیت و پیشرفت تکنولوژی، ﭘﺪﻳﺪه تخریب سرزمین در قالب تبدیل بخش وسیعی از اراضی جنگلی و مرتعی به مسکونی و صنعتی، در حال گسترش است. لذا پژوهش ﺣﺎﺿﺮ از طریق داده‌های دورسنجی و سیستم اطلاعات جغرافیایی، ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺶ تغییر ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ مبارکه در بازه‌ی 30 ساله (1985-2015) ﭘﺮداﺧﺘﻪ است. روش: جهت دستیابی به اهداف از ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺎﻫﻮاره‌ای ﻟﻨﺪﺳﺖ، سنجنده‌های MSS (1985) و OLI (2015) اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﺑدﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ که ﭘﺲ از انجام مراحل پیش‌پردازش شامل رفع خطاهای رادیومتریک و اتمسفری، چینش باندها، موزاییک تصاویر و ﺟﺪاﺳﺎزی ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌاتی؛ تصاویر ﺑﻪ روش ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﺣﺘﻤﺎل ﻃﺒﻘﻪ‌ﺑﻨﺪی، و ﻧﻘﺸﻪ کاربری اراﺿﻲ در دو مقطع زﻣﺎنی ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ. سپس با استفاده از روش تفاضل تصاویر ﻣﻴﺰان و ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮات هر کاربری برآورد شد. یافته‎ها: نتایج نشان داد در سال 1985 مساحت اراضی صنعتی 16/9 کیلومترمربع بوده که در سال 2015 به 33/20 کیلومترمربع گسترش یافته است. در این دوره وسعت زمین‌های کشاورزی، مراتع و جنگل به‌ترتیب 38/75، 18 و 1/45 کیلومترمربع (5/09، 2/37 و 0/19 درصد) کاهش داشته و در مقابل وسعت اراضی صنعتی، شهری، رها شده و بایر به‌ترتیب 17/11، 46/9، 14/16 و 1/7 کیلومترمربع (1/47، 1/24، 2/12 و 0/93 درصد) افزایش یافته است. نتایج: تغییر کاربری از مرتع و کشاورزی به صنعت و مسکونی به میزان 46/7 درصد در طول سه دهه از 1985 تا 2015 منجر به بهره‌برداری شدیدتر از منابع اکوسیستمی و نهایتاً باعث ناپایداری در منطقه شده‌است. بنابراین جهت اعمال مدیریت صحیح محیط، لازم است هرگونه اقدام اعم از تغییر کاربری اراضی مهار گردد تا منجر به تخریب شدیدتر اکوسیستم نشود.

tags: کاربری اراضی؛ عوامل تکنوژنیک؛ دورسنجی؛ توسعه پایدار؛ مبارکه