تعیین ادوار رونق محله های شهر نطنز با اتکا به کتیبه های بناهای تاریخی

چکیده مقاله

شرایط مطلوب زیست اقلیمی منطقه نطنز، جایگاه آن در شبکه ارتباطی جنوب به فلات مرکزی و بویژه دو شهر استراتژیک کاشان و اصفهان، زمینه شکلیابی استقرارگاههای متعدد و آثار معماری متنوع و ارزشمندی را فراهم آوردهاست. با وجود جایگاه بارز تمدنی و فرهنگی- تاریخی شهر نطنز در تمدن این سرزمین، مطالعات مرتبط با علل مؤثر بر شکلیابی و توسعه فضاها و محلات تاریخی آن بسیار اندک است. این نقص بویژه زمانی آشکار میشود که حتی آثار شاخص معماری این شهر از جمله بقعه شیخعبدالصمد، مسجد جامع، آرامگاه سیدواقف و سایر بناهای مذهبی، تجاری و عامالمنفعه نیز بهنحو بایسته، مستندسازی و گاهنگاری نشدهاند. با عنایت به نقش بیبدیل کتیبههای بناهای تاریخی در گاهنگاری مطلق و تشخیص نام آمرین و چگونگی ساخت این بناها و همچنین تعیین تحولات تاریخی آنها، در پژوهش حاضر تلاش شد با استفاده از این شواهد متقن، به این پرسش که در ادوار مختلف تاریخی نحوه شکلگیری، گسترش و رونق محلههای شهر چگونه بودهاست، پاسخ داده شود. هدف آن است تا ادوار رونق محلههای شهر، با استفاده از کتیبههای بناهای تاریخی مشخص و اطلاعاتی غیر قابل انکار، از محلههای تاریخی شهر نطنز در دوران اسلامی ارائه شود. در نیل به این هدف، تمام کتیبههای تاریخی بناهای ارزشمند این شهر شناسایی و مستندسازی شدهاند. تهیه طرح کتیبهها، نهتنها خوانش دقیق آنها را میسر کرده؛ بلکه مواد لازم را برای مطالعات مرتبط با شکلگیری و سیر تحول محلههای تاریخی شهر نطنز فراهم آوردهاست