تحلیل نشانه- معنا شناختی گفتمان رمان «بازگشت به حیفا» اثر غسان کنفانی

چکیده مقاله

گریماس، معناشناس لیتوانیایی جهت ساختمندی نظام روایت، الگوی منسجمی ارائه نمود که بر اساس نظر وی، درک
بهتر متون ادبی با شناخت کامل از معنا حاصل میشود. و این معنا تنها با مبنی قراردادن انگارههای کُنشی و شوشی و
رخدادی در قلمرو گفتمان حاصل میشود. از اینرو، به دلیل اهمیّت و جایگاهی که بررسی و شناخت معنا در رمان
از نگاه پژوهشگران داشته، در پژوهش حاضر سعی شده، با روش توصیفی-تحلیلی به واکاوی و تحلیل » بازگشت به حیفا «
عوامل کُنشی و شوشی و انواع نظام معناشناختی گفتمان و چگونگی سیرِ تولید معنا در این رمان با بهرهگیری از مبانی
نظری تحلیل نشانه_ معناشناختی گفتمان گریماس پرداخته شود؛ تا نقش عملیّات انواع گفتمان حسی، عاطفی که با تأثیر
بر عوامل معنایی مُنجر به تولید معنا شده، کشف نماییم. نتایج حاکی از آن است، که رمان بازگشت به حیفا به دلیل قراردادن
محوریّت پایداری قابلیّت تحلیل و بررسی با انگارههای کُنشی و شوشی را دارد. نوع گفتمان رمان مذکور از نوع پویا
است؛ چراکه روایت با تغییر در افکار و حرکت سعید)کنشگر( از رامالله به حیفا، به یاری همسرش صفیه)کُنشیار( برای
رسیدن به هدف خویش)خلدون(، وضعیّت ابتدایی را به وضعیّت ثانوی یعنی مواجه شدن با نیروهای مخالفی چون
کشمکشهای سعید و خلدون سوق میدهد که در نتیجه منجر به تغییر در افکار سعید،مبنی بر آزاد نهادن خالد در عضویّت
گروه فدائیان و تولید معنای استقامت و پایداری میشود. البته در این رمان شاهد گفتمانهای رخدادی و مرام مدار نیز
هستیم.