تحلیل گفتمان در سروده‌های بائیه «مصعب‌العبدی» وهائیه «ابوفراس‌ الحمدانی» باتکیه بر نظریه کنش‌گفتار

چکیده مقاله

مدح یکی از اغراض شعر شیعی محسوب می‌شود، شاعران شیعی در دوره‌های مختلف مدحیات متنوعی را سروده‌اند، با توجه به وجود الگوی یکسان در مدحیات کلاسیک شعر شیعی که شامل مقدمه غزلی، ذم معاندان، بیان حقانیت امامت و سرانجام عرض ارادت به ساحت امام(ع) می‌شود، آنچه بایسته توجه است نوع و نحوه پردازش مواضع یکسان در این دست از اشعار می‌باشد که برررسی آن در گفتمان شعر آیینی جالب توجه است.  در مقاله توصیفی حاضر با روش تحلیل محتوا ابیاتی از دوشاعر شیعی(مصعب‌عبدی و ابوفراس حمدانی) را انتخاب کرده و بر اساس طبقه‌بندی پاره‌گفتارها مبتنی بر نظریه جان سرل به تحلیل آن‌ها پرداخته‌ایم. چنین استنباط می‌شود که مصعب بیشتر بر عنصر مکان که با مفهوم حرکت متناظر است و ابوفراس بر عنصر زمان که در بردارنده مفهوم اتحاد و یگانگی است در کنش‌گفتارهای خویش تأکید دارند و مفهوم صراحت بیان در کنش‌گفتارهای ابوفراس بیشتر موجود باشد.