قدم صدق حافظ در پیروی از خاندان رسالت

Abstract

هنر حافظ فقط به صورت کلام و قالب غزل و نگارگری‌های صوری و معنوی او منحصر نمی‌شود، بلکه این صورت زیبا در کمال هماهنگی و همراهی با معانی و مفاهیمِ بلندِ معنایی یا معنوی اوست. تحقیق حاضر با روش و رویکرد معنایی و احیاناً هرمنوتیکی به‌اجمال مذهب شرعی و طریقتی حافظ را بحث کرده و با تأمل در بیت آخر غزل شماره 296 (نسخة غنی-قزوینی)، این موضوع را واکاوی، و ابعاد مختلف آن را تحلیل و تفسیر کرده است. دستاورد پژوهش آن است که حافظ به اشاره و اجمال، اما به تأکید، در بیت : «حافظ اگر قدم زنی در ره خاندان به صدق/ بدرقه رهت شود همت شحنه نجف» هم به سلوک شخصی و اهل بیتی خود اشاره داشته، و هم شرایط این نوع سلوک را باز گفته، و هم به فواید و نتایج آنی و آتی آن اشاره کرده است. اهمیت صدق و قدم صادقانه در راه خاندان که در آیات و روایات و تعالیم عارفان بدان تأکیدات فراوان شده و مفهوم تشیع را تداعی می‌کند، و نقش‌های حمایتی، حفاظتی و هدایتی علی علیه‌السلام در سلوک صادقانة حافظ، در این پژوهش، مورد تأکید و تحلیل قرار گرفته است.