نقد و بررسی ترجمۀ شعر عرفانی با رویکرد نظریة لفور (بررسی موردی ترجمۀ محمد الفراتی از غزلیات حافظ)

Abstract

محمد الفراتی(1880ـ1978م.)، مترجم و شاعر سوری، گزیده‌ای از غزل‌های حافظ را به زبان شعر ترجمه کرده‌است. وی با وجود آشنایی با زبان فارسی، گاهی در فهم، دریافت و انتقال مفاهیم بلند عرفانی خواجة شیراز موفق نبوده‌است. این جستار سعی دارد بر اساس نظریۀ لفور به بررسی و ارزیابی دریافت معنایی محمد الفراتی از اصطلاحات، واژگان و تعابیر عرفانی موجود در غزلیات حافظ بپردازد که در پی آن برای مخاطب روشن می‌گردد که مترجم به زیبایی محتوای معنایی کلام شاعر را به مخاطب منتقل کرده‌است. با این حال، در بیشتر موارد چرخش، تغییرات و افزایش‌های اجتناب‌ناپذیر در بازتولید وی مشاهده می‌شود که نه تنها خللی به درونمایۀ کلام شاعر ایجاد نکرده، بلکه بر زیبایی سخن مترجم افزوده‌است و مخاطب به این مهم دست می‌یابد که ارائة تعادل ترجمه‌ای کامل، آن هم به نظم کاری بس مشکل و در مواردی نیز ناشدنی است.