امکان‌سنجی تعادل میان منافع مادر، جنین و جامعه در موضوع سقط جنایی و قانونی

چکیده مقاله

زمینه و هدف: «مادر»، نقطه پرگار مقررات در سقط درمانی است. قانونگذار در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت دایره سقط درمانی را با اتخاذ رویکرد سخت‌گیرانه‌ای محدود و بیماری صعب‌العلاج جنین را از مصادیق سقط درمانی خارج نمود، هرچند این وضعیت موجب حرج مادر شود. این امکان فقط در جمع بیماری صعب‌العلاج جنین و خطر جانی مادر وجود دارد. وضعیتی که به جز حرج مادر، فرزند را نیز در وضعیت دشواری قرار می‌دهد، در حالی که در موضوع سقط جنین، هدف، ایجاد تعادل میان منافع مادر و جنین است. قانونگذار در این حوزه باید میان حق گذراندن دوران بارداری مادر و حق حیات جنین، به عنوان حقی بنیادین، تعادلی آرمانی ایجاد نماید. می‌توان با ایجاد مرزی صحیح میان سقط درمانی و سقط جنایی این تعادل را ایجاد نمود.
روش: این پژوهش با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی صورت پذیرفته است.
ملاحظات اخلاقی: در پژوهش حاضر، پایبندی به روش علمی، اصول اخلاقی، امانتداری و مالکیت فکری و معنوی رعایت شده است.
یافته‌ها: ضرورت‌های اجتماعی نوین می‌طلبد تا قانونگذار حوزه سقط درمانی را به موارد دیگری گسترش دهد که وجود خطر برای مادر یا جنین محرز می‌باشد، خواه بارداری منشأ مشروع داشته باشد، خواه نامشروع.
نتیجه‌گیری: روشن است که وضعیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ثابت نیستند، قواعد حاکم بر آن‌ها نیز تغییر می‌کنند. در شرایطی که مرز باریکی میان سلامت و جنایت وجود دارد، مناسب است قانونگذار برای پیشگیری از افزایش سقط جنایی، با لحاظ ملاحظات مختلف اقدامات صحیحی برای خروج برخی مصادیق سقط از حوزه جنایی به درمانی انجام دهد. در این راستا پافشاری خودخواهانه بر هدف رشد جمعیت و بهره‌گیری انحصاری از برخی نظرات فقهی به قیمت فداشدن سلامت جمعیت تمام می‌شود و تعادل آرمانی مورد نظر را بر هم می‌زند، لازم است هدف، کیفیت و پویایی جمعیت باشد. هدفی که دور از دسترس نیست؛ بهره‌گیری حداکثری از نظرات فقهی و بهره‌مندی بهینه از نظرات اندیشمندان معاصر برای نیل به آن راهگشاست.