پیش بینی توسعه حرفه‌ای معلمان بر اساس سبک رهبری دانش‌محور ادراک‌شده: نقش واسطه‌ای تسهیم دانش و کار تیمی (مورد مطالعه: معلمان شهر کاشان)

Abstract

تغییرات سریع، حجم اطلاعات و رشد روزافزون فناوری، توسعه حرفه‌ای معلمان را ضرورت بخشیده است. این درحالی است است که طبق نتایج تحقیقات، سطح توسعه حرفه‌ای معلمان در کشور ما چندان مطلوب نیست. از سوی دیگر متاثر از نتایج تحقیقات انجام شده می‌توان اذعان نمود که لازمه ایجاد توسعه حرفه‌ای معلمان در سازمان آموزش و پرورش، رهبری دانش‌محوری است که از طریق تسهیم دانش و افزایش کار تیمی در بین کارکنانش، زمینه یادگیری مستمر و توسعه حرفه‌ای را فراهم آورد. زیرا در سازمان‌های یادگیرنده امروزی، مدیران و رهبران، نقش کلیدی را ایفا می‌نمایند. لذا هدف پژوهش حاضر، پیش‌بینی توسعه حرفه‌ای معلمان بر اساس سبک رهبری دانش‌محور ادراک شده با نقش واسطه‌ای تسهیم دانش و کار تیمی بود. نوع پژوهش، توصیفی همبستگی و جامعه‌آماری شامل معلمان شهر کاشان به تعداد 3237 نفر بود که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای 342 نفر بدست آمد. ابزار گرداوری داده‌ها چهار پرسشنامه رهبری دانش‌محور، توسعه حرفه‌ای، تسهیم دانش و کار تیمی بود. پایایی پرسشنامه‌ها از طریق ضریب آلفای کرونباخ برای توسعه حرفه‌ای 93/0، کار تیمی 79/0، تسهیم دانش 73/0 و رهبری دانش‌محور 93/0 بدست آمد. تحلیل داده‌های پژوهش با استفاده از نرم‌افزارهای آماری ایموس گرافیک و Spss در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام گردید. یافته‌ها نشان داد، میانگین متغیر رهبری دانش‌محور (34/23) بالاتر از حد متوسط (18)، میانگین متغیر توسعه حرفه‌ای (7/46) بالاتر از حد متوسط (36)، تسهیم دانش (82/36) بالاتر از حد متوسط 30 و کار تیمی معلمان (33/19) پایین‌تر از حد متوسط (30) است. اثرات کل رهبری دانش‌محور بر توسعه حرفه‌ای، تسهیم دانش و کار تیمی، مثبت و معنادار و اثرات کل کار تیمی و تسهیم دانش بر توسعه حرفه‌ای، مثبت و معنادار بود. همچنین نقش میانجی تسهیم دانش و کار تیمی در تاثیر رهبری دانش‌محور بر توسعه حرفه‌ای، تایید شد. بنابراین می‌توان این گونه نتیجه‌گیری کرد که اگر معلمان ادراک مثبتی از وضعیت رهبری دانش‌محور داشته باشند، تسهیم دانش و کار تیمی بیشتری خواهند داشت. در واقع، ایجاد مدارسی که در آن، مدیران به ایجاد، خلق، کسب، کاربرد، تسهیم و توزیع دانش و اطلاعات جدید توجه دارند می‌توانند باعث توسعه حرفه‌ای معلمان، کارآمدی و اثربخشی سازمانی شوند.