پهنه بندی خصوصیات خاک توسط surfur به عنوان مطالعات پایه در مدیریت مناطق بیابانی (مطالعه موردی: مراتع شرق سبزوار)

چکیده مقاله

پوشش گیاهی مهم¬ترین عامل تأثیرگذار بر پایداری و تعادل اکوسیستم¬های طبیعی می¬باشد و با توجه به این¬ که خاک مهمترین عامل استقرار و پراکنش گیاهان در مناطق خشک و بیابانی است بنابراین بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک جهت مدیریت مناطق بیابانی اهمیت ویژه¬ای دارد. پژوهش حاضر با هدف پهنه¬بندی خصوصیات فیزیکی شیمیایی خاک در مراتع شرقی شهرستان سبزوار به عنوان اطلاعات پایه جهت انجام پروژه¬های اصلاحی و احیایی مراتع و مدیریت بهتر عرصه مورد مطالعه انجام گرفت. جهت انجام این کار، پس از تشخیص تیپ¬های گیاهی منطقه، نمونه¬برداری درون تیپ¬ها به روش سیستماتیک-تصادفی انجام گرفت. هدف از این نوع بررسی خاک با توجه به تیپ¬های گیاهی این بود که هر گونه گیاهی با توجه به خصوصیات اکولوژیک خاص خود ، خاک با ویژگی مشخص را بر می¬گزیند که می¬تواند در بررسی تغییرات خاک و نمونه¬برداری آن با پراکنش منطقی¬تر کمک کند. پهنه¬بندی نتایج آزمایشات خاک توسط نرم¬افزار surfe انجام گرفت. نتایج بافت خاک نشان داد که مناطق جنوبی به خصوص جنوب غربی درشت بافت و مناطق شمالی به خصوص شمالی غربی ریز بافت¬تر بوده و نتایج شوری و اسیدیته نیز نشان داد که شوری نیمه جنوبی در مناطق شرقی نسبت به مناطق غربی بیشتر و در نیمه شمالی تغییرات مشخصی دیده نمی¬شود و میزان شوری تقریبا یکسان است و همچنین سه نقطه حداکثری شوری در مناطق مرکزی وجود دارد که در اطراف آن شوری کاهش می¬یابد. و همچنین تغییرات اسیدیته در مناطق مختلف متفاوت است. بیشترین اسیدیته مربوط به مناطق شمال غربی و کمترین میزان مربوط به مناطق شرقی است که از این نقطه به اطرف میزان اسیدیته افزایش نشان می¬دهد که این افزایش به طرف شمال نسبت به مناطق جنوبی بیشتر می¬باشد.