بلقیس در آبگینه سلیمان ( بررسی و تطبیق رابطه سلیمان و ملکه صبا در عهدین و متون اسلامی)

نویسندگانحسین حیدری-خدیجه کاردوست فینی -ابوالفضل چاووشی
تاریخ انتشار۲۰۱۶-۹-۰۱

چکیده مقاله

سلیمان یکی از حکیمان و پادشاهان آرمانی یهود و یکی از پیامبران بزرگ اسلام به شمار می رود که درحدود چهل سال (961 تا 922 ق. م.) بر منطقه فلسطین حکومت می کرده و بنابر گزارش قرآن با زبان حیوانات و جنیان نیز آشنا بوده و با آنان مراوده داشته است. یکی از داستان های دلکش مربوط به سلیمان، دیدار و ازدواج ملکه سبا با اوست که کلیات آن در تورات و قرآن نقل گردیده است.ملکه سبا تنها زنِ حاکم با توانایی‌های ویژه است که در قرآن از وی یاد شده است و تورات نیز همشأن اقتدار سلیمان معرفی شده است. این جستار به بررسی تطبیقی و بیان ناسازگاری‌ها و همانندی‌های گزارش تورات و متون اسلامی در خصوص رابطه او با سلیمان می پردازد. چنان که در مورد خاستگاه و قلمرو حکومت او(یمن یا حبشه یا شمال آفریقا و...) و حتی در این که آیا وی جن بوده یا انس،اختلاف روایت وجود دارد. همچنین آیا پیشگام آن دیدار تاریخی بلقیس بوده یا سلیمان، جگونگی و چرایی ملاقات، تأثیر او در ساخت معبد سلیمان، نوع دین او پیش و پس از دیدار، نحوه آمدن و بازگشتن او، هدایای داده شده و ... قرآن و تورات همداستان نیستند. به صورت کلی جهت‌دهی گزارش تورات برای ارائه اقتدار بسیار سلیمان و تصویر چهره کاملا انسانی و رئالیست از آن دو بوده است، ولی قرآن با ذکر داستان در پی بیان نتایج اخلاقی است و مضافاَ جنبه های ماوراء الطبیعی داستان را پر رنگ تر نشان می دهد.