درونمایه انجیل در روایات شیعی

چکیده مقاله

در بسیاری از احادیث و روایات شیعی، سخنان عیسی مسیحt نقل شده است. از این دسته، پاره‌ای روایات به‌طور مستقیم از متن انجیل و با لفظ «فی الانجیل» یا «من الانجیل» آمده است. این روایات می‌تواند دید روشن‌تر و اطلاعات مطمئن‌تری دربارۀ محتوای انجیل و کلام عیسیt به‌دست دهد و جمع‌آوری آن‌ها می‌تواند راهگشا و گره‌گشای پژوهش‌های تازه شود. در مقالۀ حاضر، منقولات اناجیل در منابع دست اول و متقدم شیعه(زمان شیخ طوسی و پیش از آن) استخراج شده و بدون بررسی سندی آن‌ها‌ـ که نیازمند پژوهش‌های دیگر است‌ـ با متن اناجیل چهارگانۀ موجود مقایسه شده است. این تطبیق نشان می‌دهد که بسیاری از روایات شیعی، با درون‌مایۀ اخلاقی، عیناً در اناجیل کنونی دیده می‌شود؛ ولی از محتوای روایات اسلامی که بیان می‌کند اوصاف اهل بیتt در انجیل آمده، در عهد جدید اثری نیست. تطبیق واژۀ «احمد» نیز با سیاق متون برجای‌مانده از اناجیل موردبحث است. باوجوداین، همسویی بسیاری از روایات مذکور نشان می‌دهد که سنت شیعی فی‌الجمله مؤید اناجیل موجود هستند