برنامه درسی

به نام خدا

گروه معماری

طرح معماری سه؛ کارگاه طراحی معماری در محدوده‌های تاریخی شهری

نیمسال دوم 97-1396

دکتر علی عمرانی پور، دکتر حمیدرضا جیحانی

مرکز آفرینش­های هنری و فرهنگی بازار کاشان

موقعیت طرح: در همسایگی محیط فرهنگی اجتماعی تاریخی و هنری بازار سنتی کاشان و در محل تقاطع گذر آب‌انبار حاج سید حسین صباغ و گذر درب گلان

بازار از جمله قدیمی­ترین گذرهای تاریخی کاشان است که در سده­های نخست پس از ورود اسلام شکل گرفته و به تدریج به مهم­ترین گذر شهر تبدیل شده و تا اواخر دورۀ قاجار رشد و توسعه داشته است. محدودۀ شهری واقع در جنوب بالابازار، گذر تاریخی درب گلان را شامل می‌شود. متأسفانه این گذر در پی توسعه‌های شهری دهه­های اخیر و برنامه‌های تخریب و نوسازی در معرض خطر است و بخش‌های مهمی از آن تخریب شده و یا در معرض تخریب قرار دارد. بخشی از تخریب‌های صورت گرفته در میانۀ گذر یادشده در محل تقاطع آن با گذر آب‌انبار حاج سید حسین صباغ قابل مشاهده است. گذر اخیر که متصل کنندۀ گذر درب گلان به راستۀ بالابازار است، علاوه بر بناهای مسکونی تخریب شده، عناصر ارزشمند دیگری همچون تجارتخانه و آب‌انبار حاج سید حسین، سراهای تاریخی و کارگاه‌های رنگرزی و سفالگری و پرداخت فرش را شامل می‌شود و یکی از راه‌های اصلی ورود به بازار کاشان از محدودۀ خیابان محتشم می‌باشد. بنابراین علاوه بر ارزش‌های میراثی ملموس و ناملموس، از امکان قابل توجهی برای توسعۀ گردشگری در محدودۀ بازار برخوردار است. باوجود این و در حال حاضر، راه یادشده چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد و فراموشی آن به کاهش اعتبار فرهنگی محدودۀ بازار منجر شده است. از سوی دیگر این بیم وجود دارد که گسترش دایرۀ تخریب‌ها، بخش‌های وسیع‌تری از ساخت بازار را درگیر کرده و کل محدوده را دچار فرسودگی کند.

علاوه براین، بازار به عنوان مرکز اصلی شهر سنتی، قابلیت بالایی برای رشد و توسعۀ حفاظت‌محور دارد. موضوع طرح معماری 3 برنامه‌ریزی و طراحی مجموعه­ای دربردارندۀ حوزه‌های هنری، فرهنگی، صنایع دستی و خدماتی است که با کاربری مرکزی برای آفرینش­های هنری در خدمت بازار بوده و به آن یاری خواهد رساند. مجموعۀ مورد نظر، مرکزی برای آموزش و تجربۀ هنرهای سنتی و صنایع دستی، توسعۀ فعالیت‌های فرهنگی و ارایۀ خدمات گردشگری است و بخشی مرتبط با معرفی بازار را نیز شامل خواهد شد. مهم‌ترین خصوصیات طرح مورد نظر به شرح زیر می‌باشد.   

الف. هدف:

ایجاد فضائی به منظور:

حضور فعال ساکنان، گردشگران و دانشجویان و هنرجویان سنتی در محیط بازار

تعریف فضاهای فرهنگی و شهری و برقراری ارتباط میان بازار و بستر شهری

معرفی، شناسائی و مدیریت جاذبه های گردشگری محله بازار

ب. حوزه‌ها و فضاهای کلی مورد نیاز:

1ـ حوزه مطالعه و معرفی میراث بازار: شامل بخش‌ مطالعات، آرشیو و بخش معرفی ارزش‌های بازار

2ـ حوزه آفرینش های هنری: شامل آتلیه ها و کارگاه های هنرهای سنتی، کلاس های آزاد، نگارخانه

3 ـ حوزه خدماتی: سفره­خانه، قهوه­خانه، سرویس‌های بهداشتی برای مراجعه کنندگان به بازار، پارکینگ

4ـ حوزه فضاهای چند منظوره: شامل فضاهای باز و نیمه باز ، حیاط ها و صفه‌ها برای حضور جمعی ساکنان و گردشگران

پ. میزان فضاهای مورد نیاز:

جمع کل فضاها بدون پارکینگ برابر با 4100 متر می‌باشد که در سه طبقۀ منفی یک تا یکم قرار خواهد گرفت. پارکینگ کلا در طبقۀ منفی 2 طراحی می‌شود. سطح اشغال برابر با 50 درصد می‌باشد.

به نام خدا

گروه معماری

طرح معماری سه؛ کارگاه طراحی معماری در محدوده‌های تاریخی شهری

نیمسال دوم 97-1396

دکتر علی عمرانی پور، دکتر حمیدرضا جیحانی

مرکز آفرینش­های هنری و فرهنگی بازار کاشان

موقعیت طرح: در همسایگی محیط فرهنگی اجتماعی تاریخی و هنری بازار سنتی کاشان و در محل تقاطع گذر آب‌انبار حاج سید حسین صباغ و گذر درب گلان

بازار از جمله قدیمی­ترین گذرهای تاریخی کاشان است که در سده­های نخست پس از ورود اسلام شکل گرفته و به تدریج به مهم­ترین گذر شهر تبدیل شده و تا اواخر دورۀ قاجار رشد و توسعه داشته است. محدودۀ شهری واقع در جنوب بالابازار، گذر تاریخی درب گلان را شامل می‌شود. متأسفانه این گذر در پی توسعه‌های شهری دهه­های اخیر و برنامه‌های تخریب و نوسازی در معرض خطر است و بخش‌های مهمی از آن تخریب شده و یا در معرض تخریب قرار دارد. بخشی از تخریب‌های صورت گرفته در میانۀ گذر یادشده در محل تقاطع آن با گذر آب‌انبار حاج سید حسین صباغ قابل مشاهده است. گذر اخیر که متصل کنندۀ گذر درب گلان به راستۀ بالابازار است، علاوه بر بناهای مسکونی تخریب شده، عناصر ارزشمند دیگری همچون تجارتخانه و آب‌انبار حاج سید حسین، سراهای تاریخی و کارگاه‌های رنگرزی و سفالگری و پرداخت فرش را شامل می‌شود و یکی از راه‌های اصلی ورود به بازار کاشان از محدودۀ خیابان محتشم می‌باشد. بنابراین علاوه بر ارزش‌های میراثی ملموس و ناملموس، از امکان قابل توجهی برای توسعۀ گردشگری در محدودۀ بازار برخوردار است. باوجود این و در حال حاضر، راه یادشده چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد و فراموشی آن به کاهش اعتبار فرهنگی محدودۀ بازار منجر شده است. از سوی دیگر این بیم وجود دارد که گسترش دایرۀ تخریب‌ها، بخش‌های وسیع‌تری از ساخت بازار را درگیر کرده و کل محدوده را دچار فرسودگی کند.

علاوه براین، بازار به عنوان مرکز اصلی شهر سنتی، قابلیت بالایی برای رشد و توسعۀ حفاظت‌محور دارد. موضوع طرح معماری 3 برنامه‌ریزی و طراحی مجموعه­ای دربردارندۀ حوزه‌های هنری، فرهنگی، صنایع دستی و خدماتی است که با کاربری مرکزی برای آفرینش­های هنری در خدمت بازار بوده و به آن یاری خواهد رساند. مجموعۀ مورد نظر، مرکزی برای آموزش و تجربۀ هنرهای سنتی و صنایع دستی، توسعۀ فعالیت‌های فرهنگی و ارایۀ خدمات گردشگری است و بخشی مرتبط با معرفی بازار را نیز شامل خواهد شد. مهم‌ترین خصوصیات طرح مورد نظر به شرح زیر می‌باشد.   

الف. هدف:

ایجاد فضائی به منظور:

حضور فعال ساکنان، گردشگران و دانشجویان و هنرجویان سنتی در محیط بازار

تعریف فضاهای فرهنگی و شهری و برقراری ارتباط میان بازار و بستر شهری

معرفی، شناسائی و مدیریت جاذبه های گردشگری محله بازار

ب. حوزه‌ها و فضاهای کلی مورد نیاز:

1ـ حوزه مطالعه و معرفی میراث بازار: شامل بخش‌ مطالعات، آرشیو و بخش معرفی ارزش‌های بازار

2ـ حوزه آفرینش های هنری: شامل آتلیه ها و کارگاه های هنرهای سنتی، کلاس های آزاد، نگارخانه

3 ـ حوزه خدماتی: سفره­خانه، قهوه­خانه، سرویس‌های بهداشتی برای مراجعه کنندگان به بازار، پارکینگ

4ـ حوزه فضاهای چند منظوره: شامل فضاهای باز و نیمه باز ، حیاط ها و صفه‌ها برای حضور جمعی ساکنان و گردشگران

پ. میزان فضاهای مورد نیاز:

جمع کل فضاها بدون پارکینگ برابر با 4100 متر می‌باشد که در سه طبقۀ منفی یک تا یکم قرار خواهد گرفت. پارکینگ کلا در طبقۀ منفی 2 طراحی می‌شود. سطح اشغال برابر با 50 درصد می‌باشد.