شناسایی و اعتباریابی نشانه‌های اضطراب در آزمون نقاشی خانوادۀ کودکان ۴ تا ۶ سال

چکیده مقاله

هدف از این مطالعه شناسایی و اعتباریابی نشانه های اضطراب در آزمون نقاشی خانواده کودکان 4 تا 6 ساله بود. در این پژوهش از روش های پژوهش تحلیل محتوا و پس رویدادی استفاده شد. جامعه آماری شامل کودکان 4 تا 6 ساله مهدکودک های شهر کاشان بود. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شد. جهت غربال گری کودکان مضطرب در مجموع والدین 128 کودک 4 تا 6 ساله آزمون اضطراب پیش دبستانی اسپنس نسخه والد را تکمیل نمودند. از بین کودکان مبتلا به اضطراب 39 نفر در گروه مطالعه و از میان کودکان بدون نشانه های اضطرابی 39 نفر در گروه گواه به صورت تصادفی گمارش شدند. در مرحله اول پژوهش براساس بررسی ادبیات نظری و پژوهشی و نظر متخصصان در مجموع 34 نشانه اضطراب در نقاشی کودکان در دو مقوله ساختار کلی نقاشی (20 نشانه) و ترسیم آدم (14 نشانه) شناسایی شد. در مرحله دوم از کودکان هر دو گروه آزمایش و گواه آزمون نقاشی خانواده گرفته شد و نقاشی های ترسیم شده با استفاده از چک لیست محقق ساخته ارزیابی علایم اضطراب مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که در نقاشی خانواده ترسیم شده توسط کودکان بین دو گروه مطالعه (کودکان مضطرب) و گواه (کودکان بدون اضطراب) در 16 نشانه در ساختار کلی نقاشی و 13 نشانه در ترسیم آدم تفاوت معنی داری وجود دارد. نتایج این پژوهش بیان می کند که می توان از نقاشی کودکان در کنار سایر روش ها و ابزارهای تشخیصی به عنوان ابزاری جهت غربالگری اضطراب کودک استفاده نمود.