جلسه دفاع از پایان نامه با عنوان «بررسی تطبیقی و تحلیلی اعجاز قرآن از نظر علامه محمد حسین طباطبایی، مصطفی صادق رافعی و مرتضی مطهری» به تلاش خانم زهرا رئیسی و راهنمایی دکتر محسن قاسم پور و مشاوره دکتر حمیدرضا فهیمی تبار و داوری دکتر حسین ستار

جلسه دفاع پایان نامه «بررسی تطبیقی و تحلیلی اعجاز قرآن از نظر علامه محمد حسین طباطبایی، مصطفی صادق رافعی و مرتضی مطهری» به تلاش خانم زهرا رئیسی و راهنمایی دکتر محسن قاسمپور و مشاوره دکتر فهیمیتبار؛  روز 25 اسفند 99 به داوری دکتر حسین ستار برگزار میگردد.

نویسنده پس از بررسی موضوع در 141 صفحه بدین نتایج دست یافته است که "با توجه به اینکه از معجزه تعاریف مختلف ارائه شده است میتوان چنین نتیجه گرفت که معجزه به سبب ارتباطی که با قانون طبیعت مییابد همواره در دیدگاه متکلمان و فیلسوفان یا به معنای نقض قانون طبیعت معرفی شده و یا اینکه این مسئله مردود شمرده شده است. مصطفی صادق رافعی معجزه را سر حد کمال در علمی میداند که رسیدن به عالیترین مرتبه آن تنها برای خداوند ممکن است او قرآن را به عنوان معجزه پیامبر خاتم مخالف با مقتضیات عادات یا طبیعت ندانسته و در نظم آن علاوه بر رعایت قوانین طبیعی رعایت اصول موضوعه بشر نیز از قبیل قواعد نحوی و صرفی را به کاملترین وجه منظور گشته و هم از نظر محافظت بر رسوم و عاداتی که در طرز محاوره و ترتیب روش سخن نزد آنان معمول است در آن نیکوترین وجه ملحوظ گردیده است و این امتیاز را از جمله یکی از امتیازات ویژه قرآن برمیشمارد او تحدی را دلیلی بر اعجاز قرآن دانسته و آن را رسم دیرینه اعراب برای برتریجویی بر دیگران معرفی مینماید که قرآن نیز از همین روش برای نمایاندن اعجازش بهره برده است. در وجه اعجاز قرآن بیش از بیش بر زیبایی بلاغی و فصاحت در آن تأکید داشته و حتی اعجاز در جنبههای سیاسی و اجتماعی و اخلاقی قرآن را نیز ناظر بر همین وجه میداند. در نگاه علامه طباطبایی معجزه نه تنها ناقض قانون کلی علیت نیست بلکه ناقض قوانین طبیعت نبوده و مستند به علل شکستناپذیر است در نگاه علامه معجزه فعل خداوند متعال است که علتی غالب است ایشان نیز تحدی قرآن را دلیلی بر اعجاز قرآن دانسته و از رهگذر اعجاز عمومی قرآن به اثبات جاودانگی آن پرداخته است. مرتضی مطهری ضمن قبول تعریف اصطلاحی معجزه از علامه طباطبایی معجزه را فعل پیامبر دانسته که از طریق نفس کمال یافتهاش با عالم غیب مرتبط شده و در روح عالم دخل و تصرف مینماید مطهری نیز تحدی قرآن را دلیلی بر اعجاز قرآن دانسته که نه تنها مجموعا بر اعجاز دلالت دارد بلکه هر سوره از آن نیز بر اعجاز دلالت مینماید علامه طباطبایی مشکل معجزه را مشکلی فلسفی و عقلی دانسته چرا که کاشف قانون علیت را عقل میداند و نه علم و تجربه. ایشان به نقد دیدگاه تجربهگرایان که همه شناخت را محصور در حس میداند، میپردازد. این نگاه که برخاسته از علم گرایی افراطی بوده است سبب شده تا فیلسوفان بیش از هر زمان دیگری به علم و روش آن معتقد شده و نهایتا بدین نتیجه رسیده که همه شناختها و معرفتهای یقینی منحصر در حس تجربه است علامه طباطبایی این نگاه را نگاهی مادی به جهان دانسته که در زمان ایشان از طریق فلسفه¬های مختلفی چون مارکسیسم به انتشار و گسترش افکار خویش میپرداختند علامه ضمن نقد دیدگاه ایشان در کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم به مبانی فلسفی که علمی انگاشته میشد پاسخ داده و به شرح تبیین مبانی عقلی اسلام پرداخته است. مرتضی مطهری نیز با عنایت و توجه به سخن استاد خویش علامه طباطبایی به رد نگاه ماتریالستی دیالکتیکی مارکسیست پرداخته و در کتابهایی چون نقدی بر مارکسیسم، علل گرایش به مادیگری، شناخت از نظر قرآن، شناخت و ... به نقد تفکرات ایشان پرداخته است نقش بیبدیل علامه طباطبایی و مرتضی مطهری در تبیین عقلانی دین بر همگان روشن است تا جایی که میتوان مطهری را شهید همین راه دانست".


لینک دانلود فایل

کلید واژه ها: اعجاز قرآن محمدحسین طباطبایی مصطفی صادق رافعی مرتضی مطهری