صدوق و انتقال میراث حدیثی غیر امامیه!
صدوق و انتقال میراث حدیثی غیر امامیه
بررسی تاثیر و نتایج تلاش شیخ صدوق در حوزه حدیث و به خصوص نقش مهم او در انتقال میراث حدیث جای کار فراوان دارد. پسینیان صدوق بر سفره گسترده و متنوع و مملو از دستاوردهای حدیثی او نشسته و از تلاش او بهره مند شده اند. بررسی نقش صدوق در انتقال میراث امامیه هر چند جسته و گریخته مورد توجه قرار گرفته(همانند مقاله کوتا "بازیابی متون کهن امامیه در آثار شیخ صدوق - محمد کاظم رحمتی )اما از موضوعاتی است که میتواند مورد توجه محققان و حدیث پژوهان بیش از پیش قرار گیرد.
نکته ای را که میخواهم در اینجا بیافزایم؛ نقش صدوق در بازیابی متون کهن غیر امامی است. صدوق به واسطه ولع در حدیث آموزی و روحیه دور از تعصب و در راستای دغدغه دفاع از اندیشه علوی و اهل بیت ؛ از بسیاری از متون غیر امامی هم بهره گرفته است. دلایل این ارجاع در مورادی مورد توجه قرار گرفته است اما نقش این ارجاعات در بقا و انتقال میراث غیر امامیه بسیار قابل توجه است. نقلهای متعدد او از راویان غالی؛زیدی و حتی نواصب و مخالفین اهل بیت تا ارجاعات به بزرگان حدیثی اهل تسنن همانند طبرانی و عماره الحافظ و معاصرانش چون ابواحمد عسکری و ضبی نیشابوری در این راستا قابل توجه هستند. جمع آوری این میراث در آثار صدوق میتواند بسان گنجینه ای نویافته برای دیگر مذاهب و به خصوص اهل تسنن ارزیابی شود؛اگر البته این رویکرد به آثار صدوق همانند خود صدوق و یا بزرگانی از اهل تسنن که صدوق از آنان نقل کرده همچون ابواحمد عسکری فارغ از تعصبات مذهبی باشد.