بررسی نقش امیرالمؤمنین امام علی(علیه السّلام) در شکوفایی علم کلام اسلامی
جلسه دفاع از پایان نامه کارشناسی ارشد "نقش امیرالمؤمنین امام علی(علیه السّلام) در شکوفایی علم کلام اسلامی در معارف علوی با تکیه بر نهج البلاغه" 30 مهرماه در سامانه ال ام اس دانشگاه کاشان برگزار گردید. دانشجو فهیمه مغفرت به راهنمایی دکتر عباسعلی فراهتی و مشاوره دکتر محسن قاسم پور راوندی با بهره گیری از بیش از سیصد منبع و در 360 صفحه این پایان نامه را به پایان رسانده .وی موفق به کسب نمره 5/19 از هیات داوران گردید.
در این پایان نامه به بررسی اثرپذیری دانشمندان و متکلّمان مسلمان از امیرالمؤمنین امام علی(علیه السّلام) پرداخته شده است. در ابتدا به شاگردان معصوم(علیهم السّلام)، چون صادقین(علیهم السّلام) و نیز امام رضا(علیه السّلام) اشاره شده و این موضوع به اثبات رسیده که پیشرفت چشم‌گیر علم کلام در سده های سوم و چهارم در گرو آگاهی بخشی آنان است. سپس با بررسی آراء و نظرات پنج تن از متکلّمان اهل سنّت، اثرپذیری آنان از امیرالمؤمنین (علیه السّلام) ثابت شد. متکّلمانی چون: جاحظ بصری(قرن سوّم)، ابوالحسن اشعری(قرن چهارم)، قاضی عبدالجبّار(قرن پنجم)، غزالی(قرن ششم)، فخر رازی(قرن هفتم).
نویسنده با بررسی دیدگاه های متکلّمان شیعه چون شیخ صدوق(قرن چهارم)، شیخ مفید، شیخ طوسی و خواجه نصیر الدین طوسی(قرن پنجم) و فیض کاشانی(قرن یازدهم) می توان به این مهم دست یازیده که آنان در دیدگاه های کلامی خود وام‌دار امیرالمؤمنین امام علی (علیه السّلام) هستند. بنابراین با ریشه یابی علل و عوامل تاریخی و با بررسی خطبه ها و سخنان امام(علیه السّلام) و نیز با ریشه یابی نظریات و دیدگاه های دانشمندان حوزه کلام، تنها می توان به یک نتیجه دست یافت و آن این‌که امیرالمؤمنین امام علی (علیه السّلام) در شکوفایی دانش کلام اسلامی نقش اساسی و به سزایی داشته است.