من همیشه مظلوم بوده ام...(دو نقل تاریخی از مظلومیت علی ع در کودکی)

 

شیخ صدوق در کتاب اعتقاداتش حدیثی را مرسل و از بیان حضرت علی نقل کرده که دلالت بر مظلومیت حضرتش از همان اوان کودکی داشته؛ آنگاه که برادرش عقیل چون به دردی در چشم مبتلا می­شد از ریختن قطره در چشمش خودداری میکرد مگر اینکه قبل از او علی ع که به دردی مبتلا نبود؛ دارو را در چشم بریزد: «مَا زِلْتُ‏ مَظْلُوماً مُنْذُ وَلَدَتْنِی‏ أُمِّی‏، حَتَّى‏ إِنَ‏ عَقِیلًا کَانَ‏ یُصِیبُهُ‏ الرَّمَدُ فَیَقُولُ: لَا تَذُرُّونِی حَتَّى تَذُرُّوا عَلِیّاً، فَیَذُرُّونِّی وَ مَا بِی رَمَدٌ».(اعتقادات صدوق؛ص 105 و نیز علل الشرائع، ج‏1، ص: 45).ذکر مرسل این حدیث با تفاوت اندک در عبارات در فضائل فضل ابن شاذان و خرائج و جرائح راوندی نیز ضبط گردیده است.( الفضائل ، ص: 130؛الخرائج؛ج1؛ص81)

شیخ طوسی البته این روایت را با اندکی تفاوت در امالی خود به صورت مسند نقل نموده است: (الأمالی ، ص: 350)این قضیه در نقلی مشابه و توسط ابن شهرآشوب و باز به صورت مرسل نقل شده است که حضرت فرموده باشند:«ما زلت مظلوما منذ کنت!قیل له: عرفنا ظلمک فی کبرک فما ظلمک فی صغرک؟فذکر ان عقیلا کان به رمد، فکان لا یذر هما حتی یبدئوا بی(مناقب آل أبی طالب علیهم السلام (لابن شهرآشوب)، ج‏2، ص: 122)

این دو نقل دالّ بر ظلم در حق حضرت علی توسط برادرش عقیل؛ در سخنی دیگر از حضرتش و در داستانی دیگر نقل شده: «ما زلت مظلوما منذ قبض الله نبیه حتی یوم الناس هذا، و لقد کنت اظلم قبل ظهور الاسلام، و لقد کان اخی عقیل یذنب اخی جعفر فیضربنی»در این روایت علی ع قضیه مظلومیت خود را به قبل از اسلام و به طفولیتش برمیگرداند؛جائی که از عقیل خطائی سرباز میزد اما به جای او؛ علی ع توسط جعفر بن ابی طالب تنبیه می­شد.( شرح نهج البلاغة لابن أبی الحدید، ج‏20، ص: 283)

عبارت ترکیبی" مَا زِلْتُ‏ مَظْلُوماً!" از زبان علی ع البته فراوان نقل شده و در منابع خاصه و عامه بدان تصریح شده. (مثلاکتاب سلیم بن قیس الهلالی / ج‏2 / 663 ؛الغارات (ط - الحدیثة) / ج‏2 / 768  ؛المسترشد فی إمامة علی بن أبی طالب ع ص 370؛الأمالی (للطوسی) / النص / 350 ؛الخرائج و الجرائح / ج‏1 / 181 / ؛مناقب آل أبی طالب علیهم السلام (لابن شهرآشوب) / ج‏2 / 115 / ؛118؛الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسی) / ج‏1 / 190 / و...)اما در این روایات علی ع مظلومیتش را بعد از رحلت پیامبر دانسته اند: ما زلت‏ مظلوما منذ قبض اللّه رسوله‏

از ظاهر عبارت المسترشد فی إمامة علی بن أبی طالب علیه السلام( ص: 370 )بر می­آید که امام در مواضع متفاوت چنین عبارتی را بر زبان رانده تا آن حد که بارها از حضرتش در خصوص این عبارت سوال شده است.

مظلومیت علی از همان طفولیت و با حسادت برادری به نام عقیل و بعد از ظهور اسلام با حسادتهای به ظاهر مسلمانان به جایگاه بی نظیر او در نزد پیامبر و خدا و سپس با غصب خلافت و خانه نشین کردن او و بعد از آن با محاربه و در نهایت با شهادت او در محراب  همیشه و همیشه همراه علی بوده است: ما زلت مظلوما.