شخصیت شناسی سیمای ساختمان بقعه امامزاده هلال ابن علی(ع) از طریق قیاس بناهای سنتی و معاصر آران و بیدگل بر مبنای شاخص‌های کیفی دوباتن

چکیده مقاله

نادیده انگاشته شدن شأن بقاع متبرکه در زمان طراحی و ارائه طرح‌های میان‌افزا پیرامون یکی از مهمترین بناهای مذهبی یعنی بقاع متبرکه و حل مسائل طراحی از طریق عناصر یا فنون بصری که وجه اشتراکی با موضوع کاربری ندارد موجب شده تا رفتار وارتباط کاربران با بنا به حداقل ممکن کاهش یابد. این مقاله با تمرکز بر بقعه امامزاده هلال بن علی (ع) در آران و برخی بناهای سنتی دیگر و مقایسه تطبیقی آن با برخی از بناهای معاصر در همان شهر در صدد بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر شخصیت بصری ساختمان‌‌ها است. پژوهش از نوع همبستگی بوده وجمع آوری اطلاعات ازطریق مطالعات کتابخانه‌ای، بررسی میدانی و مشاهده انجام شده است. تبیین از نوع قیاسی و تجزیه وتحلیل نتایج نیز درنمودارهای مقایسه‌ای برگرفته از مدل پیشنهادی راپاپورت صورت گرفته است. در این راستا شاخص‌های شادمانی، تجمل، خوانایی ومعناداری بر اساس آراء دوباتن سنجش شده و برای چهار گونه معماری از دو گروه ساختمان‌های سنتی ومعاصرمورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش از نمودار مقایسه شادمانی وتجمل بناهای سنتی، حاکی از برتری شش امتیازی بقعه امامزاده هلال بن علی (ع) نسبت به معدل سه بنای دیگر است ؛که این تفاوت مثبت، نسبت به معدل بناهای معاصر چهار و نیم بوده است. این برتری در شاخص خوانایی و معناداری نیز نسبت به بناهای سنتی و معاصر، به ترتیب چهار و چهار و نیم بوده است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن است که به دلیل رعایت شاخص‌های کیفی مطرح شده، غنای نسبی معماری بقعه امامزاده هلال بن علی(ع) درحد اعلایی قرار دارد و حس تعلق به مکان نیز در بین زائران و مجاوران حفظ شده است.