مدلسازی اکولوژیکی رفتار بیابان (مطاله موردی: حوضه کویر حاج علی قلی)

چکیده مقاله

بسیاری از مناطق خشک جهان از معضل بیابانزایی که منجر به از دست رفتن توان کلی اکوسیستم می شود، متاثر هستند و این موضوع خطرات جدی برای معیشت پایدار را مطرح می¬کند. هدف از پژوهش حاضر مدل سازی رخداد بیابان زایی در حوضه کویر حاج علیقلی بر اساس پارامترهای اکولوژیکی نظیر تراکم مراکز انسانی، تراکم جمعیت و کاربری اراضی که نماینده ای از عوامل انسانی هستند، و همچنین تراکم پوشش گیاهی و تیپ گیاهی که نشان دهنده ویژگی های اکولوژی گیاهی منطقه مطالعاتی هستند، می باشد. جهت مدل سازی از روش آنالیز رگرسیون و مدل گام به گام بهره گیری شده است. نتایج نشان می دهد که رخداد بیابان زایی در منطقه مطالعاتی با پارامترهای حداقل تراکم مراکز انسانی (99/0)، کاربری اراضی بایر (955/0)، تیپ گیاهی Alhagi_Prosopis (948/0)، اراضی نمکی فاقد پوشش گیاهی (95/0)، زمین های شور (948/0) و تالاب ها (956/0) رابطه مستقیم دارد، بطوریکه با افزایش مساحت هر مولفه مقدار بیابان زایی نیز افزایش می یابد. این مباحث نمایانگر کاهش توان بیولوژیک و اکولوژیک منطقه مطالعاتی در نتیجه کاهش پوشش گیاهی و افزایش نمک سطحی خاک می باشد.