پهنه‌بندی و ارزیابی کلیماتوریسم مناطق کویری و بیابانی ایران

چکیده مقاله

ویژگی‌های آب‌و‌هوایی مطلوب و سازگار با آسایش انسان، یکی از شروط بنیادی برای انتخاب مقصد گردشگری است و نقش بسیار مهمی در تهیه تقویم گردشگری دارد. گردشگری مناطق بیابانی و کویری از‌جمله مقاصد مورد توجه طبیعت‌گردان بوده و ایران به‌دلیل موقعیت جغرافیایی و اقلیمی خود در این زمینه دارای توانمندی‌های منحصر‌به‌فرد است. لذا در این پژوهش تلاش‌ شده‌است به‌منظور فعال‌سازی این توان محیطی تقویم گردشگری متناسب با وضعیت اقلیمی مناطق کویری ایران تهیه‌ گردد. بنابراین اقلیم گردشگری 11 استان کشور که در مناطق بیابانی و کویری واقع شده‌اند، با استفاه از شاخص کلیماتوریسم (TCI) مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در ماه‌های فصل زمستان مناطق و استان‌های جنوبی کشور از وضعیت ایدئال اقلیم گردشگری برخوردار هستند. در فصل تابستان هرچند که از کیفیت اقلیم گردشگری این مناطق کاسته‌ می‌شود، اما استان‌های کویری که در عرض‌های جغرافیایی بالاتری قرارگرفته‌اند، وضعیت مناسب‌تری دارند. فصول بهار و پاییز شاخص اقلیم گردشگری به‌طور عمده، وضعیت ایدئال و بسیار مناسبی را در بخش گسترده‌ای از پهنۀ مطالعاتی ارائه می‌دهد. بنابراین با توجه به نتایج پژوهش حاضر، مناطق کویری کشور از منظر کلیماتوریسم از پتانسیل‌های ارزشمند گردشگری و جذب گردشگر در فصول سرد سال محسوب می‌شوند. بنابراین فعالان بخش گردشگری می‌توانند براساس تقویم زمانی مذکور نسبت به بهره‌مندی از توان‌های طبیعت‌گردی استفاده نمایند.