نقش واسطه گری خودناتوانسازی در رابطه کمالگرایی با اهمالکاری تحصیلی دانش‌آموزان

چکیده مقاله

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین کمال¬گرایی با اهمال¬کاری تحصیلی، با توجه به نقش واسطه¬ای خودناتوان¬سازی در دانش‌آموزان انجام گرفته است. روش پژوهش از نوع توصیفی با طرح همبستگی و جامعه آماری پژوهش شامل کلیة دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه دوم شهرستان کاشان در سال تحصیلی 97-1396 بود. تعداد 256 دانش‌آموز پسر به روش نمونه¬گیری چندمرحلهای انتخاب شده و به پرسشنامه‌های اهمال¬کاری تحصیلی سولومون و راث‌بلوم، کمال¬گرایی هیل و خودناتوان¬سازی جونز و رودوالت پاسخ دادند. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که اهمال¬کاری تحصیلی با کمال‌گرایی سازگار رابطه منفی معنادار و با کمال‌گرایی ناسازگار رابطه مثبت معنادار دارد. همچنین، بین خودناتوان‌سازی و اهمال¬کاری تحصیلی رابطة مثبت معناداری مشاهده شد. نتایج SEM از طریق نرم‌افزار ایموس-22 نشان داد خودناتوان-سازی دارای نقش میانجی‌گر در رابطه میان کمال‌گرایی ناسازگار با اهمال¬کاری تحصیلی است. با توجه به شاخص‌های الگوسازی می‌توان استدلال کرد که مدل ارائه‌شده از برازش خوبی برخوردار بوده و انطباق مطلوبی بین مدل ساختاری شده با داده‌های تجربی برقرار است. در این الگو، تمام وزن‌های رگرسیونی به‌جز رابطه مستقیم کمال‌گرایی سازگار با اهمال-کاری تحصیلی، ازنظر آماری معنادار بوده و متغیرهای پیش‌بینی کننده الگو، 36/0 از واریانس اهمال¬کاری تحصیلی را تبیین کردند. بنابراین، با توجه به اهمیت پیامدهای منفی ناشی از اهمال¬کاری تحصیلی، با طراحی و اجرای مداخله¬های آموزشی و مشاوره¬ای مناسب جهت کاهش کمال‌گرایی ناسازگار می‌توان به کاهش خودناتوان‌سازی و از این طریق کاهش اهمال¬کاری تحصیلی و بهبود وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان کمک نمود.