رابطه خودکنترلی و تنظیم شناختی هیجان با گرایش به اعتیاد در جمعیت دانشجویی

چکیده مقاله

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه خودکنترلی و تنظیم شناختی هیجان با گرایش به اعتیاد در جمعیت دانشجویی انجام شد. تعداد 382 دانشجوی دانشگاه کاشان به شیوه نمونه چندمرحله‌ای به‌صورت تصادفی انتخاب شده و به پرسشنامه‌های خودکنترلی تانجی، تنظیم شناختی هیجان گرانفسکی و آمادگی به اعتیاد پاسخ دادند. داده‌ها از طریق آزمون معناداری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون به روش ورود هم‌زمان داده‌ها به‌وسیله نرم‌افزار SPSS-22 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین خودکنترلی با گرایش به اعتیاد رابطه معکوس وجود دارد. همچنین، راهبردهای سازگارانه تنظیم شناختی هیجان شامل پذیرش، تمرکز مجدد مثبت و تمرکز مجدد به برنامه‌ریزی با آمادگی به اعتیاد رابطه منفی معنی‌دار و همه راهبردهای ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان شامل سرزنش خود، سرزنش دیگران، نشخوار فکری و فاجعه سازی با آمادگی به اعتیاد رابطه مثبت معنی‌دار داشت. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که خودکنترلی (20/0-=β و 001/0=P) و مثبت اندیشی (18/0-=β و 01/0>P) به‌طور معکوس و سرزنش خود (12/0=β و 05/0>P) به‌طور مستقیم گرایش به اعتیاد را در دانشجویان پیش‌بینی می‌کنند. بنابراین، در کنار روش‌های کنترل و پیشگیری متداول در ابتلا به اعتیاد، آموزش کنترل هیجانات و شیوه‌های مناسب تنظیم شناختی هیجان می‌تواند در کاهش گرایش به اعتیاد نقش مهمی ایفا نماید.