رابطه نیازهای اساسی روانشناختی با فرسودگی تحصیلی دانشجویان علوم پزشکی

چکیده مقاله

زمینه و هدف: فرسودگی تحصیلی دارای پیامدهای منفی متعددی همچون کاهش انگیزه، اشتیاق و عملکرد تحصیلی دانشجویان است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه نیازهای اساسی روانشناختی با فرسودگی تحصیلی انجام گرفت. روش کار: پژوهش حاضر از نوع توصیفی با طرح همبستگی است. تعداد 233 دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی کاشان (شامل 140 دختر و 93پسر) در نیمسال دوم 95-96 با استفاده از روش نمونهگیری چندمرحله‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های فرسودگی تحصیلی برسو و نیازهای اساسی روانشناختی گانیه و سوالات دموگرافیک پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده تحلیل همبستگی کانونی از طریق نرم افزار SPSS-22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که فرسودگی تحصیلی با نیاز خودمختاری (296/0-r= و 01/0>P)، نیاز شایستگی (548/0-r= و01/0>P) و همچنین، نیاز ارتباط (290/0-r= و 01/0>P) همبستگی منفی معناداری دارد. ضریب همبستگی کانونی برابر با 61/0 بود. نتایج تحلیل کانونی نشان داد که تنها یک مجموعه معنادار بین نیازهای اساسی روانشناختی و مولفه‌های فرسودگی وجود دارد و هرچقدر نیازهای روانشناختی به ویژه نیاز شایستگی ارضاء شود احتمال فرسودگی تحصیلی به ویژه در بعد ناکارآمدی تحصیلی به عنوان مولفه اصلی فرسودگی تحصیلی کاهش می‌یابد. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش حاکی ازآن است که برآورده شدن نیازهای اساسی روانشناختی به ویژه نیاز شایستگی، نقش مهمی در پیشگیری از مولفه ناکارآمدی فرسودگی تحصیلی دانشجویان دارد. توجه به ارضای نیازهای اساسی روانشناختی در برنامه‌های آموزشی می‌تواند یک عامل محافظت‌کننده در برابر فرسودگی تحصیلی دانشجویان و بهبود وضعیت تحصیلی آنان باشد.