رابطه حمایت معلم ادراک‌شده و عملکرد تحصیلی درس ریاضی: نقش میانجی‌گر انگیزه درونی، اضطراب و خودکارآمدی ریاضی

چکیده مقاله

عوامل درون فردی و برون فردی متعددی در یادگیری و عملکرد دانش‌آموزان در درس ریاضی به‌عنوان یکی از اهداف مهم آموزش‌وپرورش نقش دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه حمایت معلم ادراک‌شده در رابطه با عملکرد درس ریاضی با توجه به نقش میانجی‌گر انگیزه درونی، اضطراب و خودکارآمدی ریاضی انجام شد. این پژوهش از نوع کمی، با روش همبستگی و با استفاده از روش معادلات ساختاری انجام شده است. تعداد ۴۰۸ دانش‌آموز (204 پسر، 204 دختر) به شیوه نمونه‌گیری چندمرحله‌ای انتخاب شده و به پرسشنامه‌های حمایت معلم عاطفی و ابزاری اسکالویک (2013)، حمایت ابزاری وانگ، تااو و کونیشی (2018)، خودکارآمدی و اضطراب ریاضی می (2009) و انگیزه درونی فدریسی و اسکالویک (2014) پاسخ دادند. برای سنجش عملکرد در درس ریاضی از میانگین سه امتحان دانش‌آموزان در درس ریاضی استفاده شد. نتایج نشان داد که الگوی مفهومی پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است. همچنین، بین حمایت معلم ادراک‌شده و عملکرد دانش‌آموزان در درس ریاضی رابطه مثبت معنی‌داری وجود دارد و حمایت معلم ادراک‌شده با واسطه سه متغیر اضطراب ریاضی، انگیزش درونی و خودکارآمدی ریاضی توانسته عملکرد تحصیلی در درس ریاضی را به‌صورت معنی‌داری تبیین کند. بعلاوه، خودکارآمدی ریاضی توانسته دو متغیر میانجی دیگر را تحت تأثیر قرار داده و از این طریق بر عملکرد در درس ریاضی تأثیرگذار باشد. نتایج تلویحاً نشان میدهند توجه به انواع حمایتهای معلم و طراحی و اجرای مداخلههای آموزشی در جهت افزایش رفتارهای حمایتی معلمان میتواند از طریق افزایش خودکارآمدی و انگیزش ریاضی و کاهش اضطراب ریاضی دانش‌آموزان به بهبود عملکرد ریاضی آنان کمک نماید.