» متّقین « نگاهی سبکشناسانه به خطبة

چکیده مقاله

از خطابههای وزین و رزین امیر سخنوران، امام علی)ع( است. گزارههای این خطبه، تصویری » متّقین « خطبة هنری از پارسایان و توصیف دقیق آنان است؛ تجسیم حالات معنوی اهل تقوا در شب و روز، ترسیم نگاه رفتاری آنها به بهشت و جهنم، علم و حلم تقواپیشگان، بصیرت در دین، تعامل با گروههای مختلف مردم، آرزوها و سیرة فردی و اجتماعی پرهیزگاران از ویژگیهای تبلور یافته در این خطبه است. در جستار حاضر با نگاه درونمتنی و در جهت بررسی سبکی این خطبه، از رهگذر واکاوی افقی متن، سه سطح فکری، زبانی و ادبی اثر مورد تحلیل و بررسیِ سبکشناسانه قرار گرفته و این نتیجه به دست آمد که از جمله ویژگیهای سبکی این متن دینی میتوان به مواردی مانند، توجّه به کوتاه جملات، کاربرد سجع، جناس، تکرار واکهها، استفاده از آرایه- هایی مانند مراعات نظیر، طباق و بینامتنی با قرآن کریم اشاره داشت. باید اذعان کرد که تمامی سبکها و فرایندهای زبانی بهکار گرفته شده در سطوح زبانی و ادبی با سطح فکری صاحب سخن تناسب، هماهنگی و همسویی کامل دارد.