تحلیل چند انگاره در نهج البلاغه

چکیده مقاله

نمایانگر یک فرایند ترکیب تخیّلی است فرایندی که به » تصویر هنری « یا » انگاره « سخن، مفهومی هنری می بخشد. انگاره رسانهای است که نمایش معانی پنهان را بر عهده دارد و در انتقال گنجینه های ذهنی به مخاطب و عمق بخشیدن به معانی مراد کارآمد است . تبلور این هنر در چکامه های بلیغ کهن ادب عربی و بسامد آن در آیات شریفه قرآن و نهج البلاغه، نشانه دیرینگی و جایگاه و نقش این هنر در رسایی زبان عربی است . در این مقاله، به منظور شناسایی ابعادی از جمالیات بلاغی و معانی انگاره های نهج البلاغه با رو ،» یخْضَمُونَ مَالَ اللَّهِ خِضْمَه الْإِبِل « ،» التَّقْوَی مَطَایا ذُلُلٌ « توصیفی تحلیلی نمونه هایی مانند واکاوی و تحلیل شده اند. برآیند این پژوهش نشان می دهد » فِتَنٍ انْجَذَمَ فیها حَبْلُ الدِّینِ « استخدام انگاره ها برای رسایی بیشتر سخن است و در سبک گروهی ادب جاهلی و صدر اسلام رایج بود. امیر مؤمنان امام علی )ع( نیز در سخن خویش، سبک گروهی ادیبان صدر اسلام دارد. آن حضرت متناسب با موضوع سخن، از عناصر طبیعت ساکن و متحرک و نام اشیای شناخته شده وام گرفته است . در اکثر انگاره ها ی نهج البلاغه از رهگذر انواع تشبیهات، امور معنوی، محسوس گشته اند.