توکل:امن ترین سنگر مستحکم دفاعی و بازخوانی تأثیرات تربیتی

چکیده مقاله

این پژوهش با هدف شرح و توصیف یکی از ابزار های دفاعی که انسان از آغازین روز حیات به آن مجهز شده است و در زمرة مفاهیم والای اسلامی می باشد تدوین شده است. این ابزار درونی که آدمی به قداست وجود آن در برابر کلیه حملات و آسی بها در امان مانده است هیچ حد و حصری ندارد و ارمغانی است که خداوند آن را به تمامی انسان ها عرضه داشته، و همانا ایمان و ایقان به لطف و کرامت خداوند است. توکل به میزانی که در وجود انسان متوکل نمایان شود دارای درجات متفاوتی است که در همه مکان ها و زمان ها نگهبان آدمی در برابر وسوسه های شیطان و نفوس حیوانی که همگی درجۀ انسانی را تنزل می بخشند و روح آدمی را به اضمحلال می کشانند، می باشد. به همین خاطر انسان همیشه در حال نبرد بین حق و باطل بوده است و توکل بر خداوند که همانا ایمان به قدرت لایزال حضرت حق است، دژی مستحکم برای آدمی است که نقش ابزار دفاعی را برای وی ایفا می نماید. این پژوهش با روش کتابخانه ای به بررسی نقش توکل به عنوان دفاعی نرم جهت حمایت و حفاظت از انسان ها می پردازد. نتایج این پژوهش نشان داد به هر میزانی که مخلوق به ریسمان الهی چتک زند و امور خود را به خداوند واگذار نماید به همان میزان بی نیازی از غیر پیدا می کند و هیچ گاه در برابر هجوم دشمنان درون و بیرون به خود بیمی راه نمی دهد و مأیوس نمی گردد. به همین دلیل، در این مقاله نخست به مفهوم شناسی پدافند عامل و غیرعامل، مفهوم توکل، نقش توکل به عنوان محافظ انسان در برابر حملات، آثار و پیامدهای توکل به عنوان پدافند غیرعامل و در نهایت نتیجه گیری پرداخته می شود.